Skip to content
Home » Από τον τσιγγάνικο καταυλισμό στο μεταπτυχιακό μου

Από τον τσιγγάνικο καταυλισμό στο μεταπτυχιακό μου

    Από τον τσιγγάνικο καταυλισμό στο μεταπτυχιακό μου

    Published
    Σκίτσο από το βιβλίο «Τσιγγάνικο λεξικό των Ρομά Θεσσαλίας» του Παναγιώτη Χαρίτου

    Από τον τσιγγάνικο καταυλισμό στο μεταπτυχιακό μου

    Published
    Σκίτσο από το βιβλίο «Τσιγγάνικο λεξικό των Ρομά Θεσσαλίας» του Παναγιώτη Χαρίτου
    Ο Παναγιώτης Χαρίτος, με αφορμή το βιβλίο του «Τσιγγάνικο λεξικό των Ρομά Θεσσαλίας», μοιράζεται μέσω του Short Stories τις αναμνήσεις του από τα χρόνια που διένυε τέσσερα χιλιόμετρα για να φτάσει στο σχολείο, ενώ ζούσε σε έναν καταυλισμό στη Θεσσαλία

    Γεννήθηκα το 1990. Μεγάλωσα σε έναν τσιγγάνικο οικισμό της Θεσσαλίας. Οι γονείς μου ζούσαν σε τσαντίρι. Άργησα να ξεκινήσω το σχολείο. Πήγα πρώτη φορά στα δέκα μου χρόνια, χωρίς να γνωρίζω σχεδόν καθόλου ελληνικά. Μέσα σε έξι μήνες όμως αρίστευσα και από την πρώτη δημοτικού πέρασα απευθείας στην τέταρτη. Από τότε ήμουν πάντοτε αφοσιωμένος στις σπουδές μου.

    Παρά τις δυσκολίες ένιωθα έντονη ευθύνη να μορφωθώ. Όχι μόνο για τον εαυτό μου, αλλά και για τα υπόλοιπα παιδιά της κοινότητάς μου. Από μικρός ονειρευόμουν να γίνω δάσκαλος και να προσφέρω γνώσεις. Είχα πείσμα, η στήριξη δε των γονιών μου ήταν καθοριστική.

    Το εκπαιδευτικό υπόβαθρο που μου καλλιέργησε το τσιγγάνικο δημοτικό ήταν ελλιπές. Μας είχαν διδάξει μόνο αριθμητική και γραφή. Ωστόσο στο λύκειο αρίστευσα με 19,6 και πέτυχα στις Πανελλαδικές. Παράλληλα εξακολουθούσα να ζω στον καταυλισμό. Κάποια στιγμή η οικογένειά μου κατάφερε να χτίσει μια παράγκα. Όταν πήγα στο λύκειο, αποκτήσαμε το δικό μας σπίτι.

    Οι συνθήκες διαβίωσης ήταν δύσκολες. Στην παράγκα δεν υπήρχε ρεύμα, οπότε τα βράδια διάβαζα με μερικά κεράκια που μου έδινε ένας παπάς από την εκκλησία. Μέχρι τα μεσάνυχτα διάβαζα. Συχνά μελετούσα μες στο αυτοκίνητο του πατέρα μου, καθώς ο χώρος στο σπίτι ήταν περιορισμένος και γεμάτος φασαρία. Για να προστατεύω τα βιβλία μου από τα μικρότερα αδέλφια μου τα άφηνα στο αυτοκίνητο.

    Στο σχολείο αρχικά αντιμετώπισα διακρίσεις, αλλά σύντομα έγινα αποδεκτός χάρη στις επιδόσεις μου. Συχνά οι συμμαθητές μου με καλούσαν να τους βοηθήσω στις ασκήσεις. Σταδιακά έγινα ένα με τα υπόλοιπα παιδιά. Πηγαίναμε εκδρομές, τρώγαμε και κοιμόμασταν μαζί.

    Στην παράγκα δεν υπήρχε ρεύμα, οπότε τα βράδια διάβαζα με μερικά κεράκια που μου έδινε ένας παπάς από την εκκλησία. Μέχρι τα μεσάνυχτα διάβαζα

    Ο καταυλισμός μας βρισκόταν σε ένα χωράφι, χωρίς δρόμους. Καθημερινά έφτανα στο σχολείο με λασπωμένα παπούτσια – περπατούσα τέσσερα χιλιόμετρα μες στη λάσπη. Χρησιμοποιούσα ένα σφουγγάρι για να τα καθαρίζω στο προαύλιο. Μια δασκάλα μου πρότεινε να δένω σακούλες στα παπούτσια μου για να παραμένουν καθαρά. Έτσι κι έκανα.

    Την εποχή που πήγαινα σχολείο οι περισσότεροι συμμαθητές μου παντρεύονταν ή αρραβωνιάζονταν. Οι γονείς τους δεν καταλάβαιναν γιατί συνέχιζα τις σπουδές μου. «Γιατί πας σχολείο, Παναγιώτη; Αφού έμαθες γράμματα στο δημοτικό, βρες μια νύφη και μια δουλειά. Οι σπουδές δεν θα σου αποφέρουν τίποτε» μου έλεγαν.

    Ο πατέρας μου όμως ήθελε να σπουδάσω για να γίνω γιατρός ή δικηγόρος. Αν και η παντρειά ήταν κανόνας στην κοινότητα, εγώ αρνήθηκα να υποκύψω σε αυτό το μοτίβο παρά τις δυσκολίες που συνεπαγόταν αυτή η απόφαση.

    Σήμερα όλο και περισσότερα παιδιά από την κοινότητά μας επιλέγουν να μορφωθούν. Εγώ κατάφερα να γίνω καθηγητής, να διδάσκω νέα παιδιά, να εκλεγώ ως ο πρώτος Τσιγγάνος αντιδήμαρχος στους Σοφάδες και να ολοκληρώσω μεταπτυχιακές σπουδές.

    Η έρευνά μου για την τσιγγάνικη γλώσσα οδήγησε και στο βιβλίο μου. Όλα τα βιώματα των Τσιγγάνων εκφράζονται μέσα από τη γλώσσα με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα τα τραγούδια και τα παραμύθια.

    Η τσιγγάνικη γλώσσα παραμένει πλούσια, ζωντανή και εξελίσσεται λόγω της προφορικότητάς της, καθώς μεταδίδεται από γενιά σε γενιά, παρόλο που η εξέλιξη της τεχνολογίας την επηρεάζει. Οι τεκμηριωμένες έρευνες είναι απαραίτητες προκειμένου να καταγραφεί και να μη χαθεί στον χρόνο.

    •••

    Το βιβλίο Τσιγγάνικο λεξικό των Ρομά Θεσσαλίας εκδόθηκε από τους Ρομά Χωρίς Σύνορα.

    banner_300_250
    Picture of Παναγιώτης Χαρίτος
    O Παναγιώτης Χαρίτος είναι εκπαιδευτικός και ερευνητής της τσιγγάνικης γλώσσας

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    Νερμίν Σερπετζή Χασάν shortstories
    Short

    Δεν μας ήθελαν στον χορό γιατί είμαστε Ρομά

    Η Νερμίν Σεπετζή Χασάν, διαμεσολαβήτρια στο Παράρτημα Ρομά του Δήμου Μαρωνείας – Σαπών, αφηγείται στο Short Stories μια ιστορία αποκλεισμού των Ρομά εντός της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης