Το καυτό καλοκαίρι του 2012 –αν θυμάμαι καλά– εργαζόμουν στη συντήρηση και ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου Τυλίσου, κοντά στο Ηράκλειο. Περνούσαμε καταπληκτικά: είχαμε να πληρωθούμε πάνω από τέσσερεις μήνες και κάθε μέρα είχε γύρω στους 40 βαθμούς. Αλλά μόνο στον αρχαιολογικό χώρο.
Πιο βόρεια ή πιο νότια η κατάσταση ήταν υποφερτή. Όμως δεν χάναμε το κέφι μας και εφαρμόζαμε κατά γράμμα το ρητό «η φτώχεια θέλει καλοπέραση». Κάνε το κι αλλιώς.
Το συνεργείο απαρτιζόταν από περίπου τριάντα άτομα, άντρες και γυναίκες. Κάτι σαν τα bains mixtes του Ορέστη Μακρή στη Θεία από το Σικάγο. Αυτό ήταν εξαιρετικό, καθώς για πρώτη φορά στην πολυετή, μεγαλειώδη μου καριέρα ως συμβασιούχου αρχαιολόγου δεν ήμουν η μόνη γυναίκα της παρέας. Τα πειράγματα έδιναν κι έπαιρναν, όπως ήταν φυσικό.
Κάποια στιγμή χρειάστηκε να «πάρουμε μερικά βάθη», όπως λέμε στην ανασκαφή. Να δούμε, βρε αδελφέ, αν ήμασταν στο ίσωμα ή αν είχαμε βαθύνει γιατί δεν έπρεπε. Οι οδηγίες ήταν σαφείς: «Καθαρίζουμε, δεν σκάβουμε».
Φυσικά θα παίρναμε τα βάθη με το τελευταίας τεχνολογίας αυτοσχέδιο αλφαδολάστιχό μας. Πρόκειται για ένα απλό, αλλά υψηλής ακρίβειας όργανο μέτρησης. Χρησιμοποιούμε το αλφαδολάστιχο για την υψομετρική ευθυγράμμιση δύο σημείων στον χώρο, τα οποία βρίσκονται σε τέτοια απόσταση που δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αλφάδι.
Στην πραγματικότητα το αλφαδολάστιχο δεν είναι τίποτε άλλα από ένας εύκαμπτος, διαφανής, πλαστικός σωλήνας που τον γεμίζουμε νερό. Συνήθως έχει μήκος αρκετών μέτρων. Για να ευθυγραμμίσουμε ένα σημείο με ένα άλλο, τοποθετούμε κατακόρυφα τη μια άκρη του σωλήνα με τρόπο τέτοιο που η στάθμη του νερού να βρίσκεται στο πρώτο σημείο.
Την άλλη άκρη βάζουμε στο σημείο που θέλουμε να ευθυγραμμίσουμε. Η στάθμη του νερού στη δεύτερη άκρη θα πρέπει να βρίσκεται στο ίδιο ύψος με τη στάθμη του νερού στην πρώτη άκρη.