Skip to content
Home » Μελετώντας τον Τσέχωφ και την ανθρώπινη κατάσταση σε έναν σκληρό κόσμο

Μελετώντας τον Τσέχωφ και την ανθρώπινη κατάσταση σε έναν σκληρό κόσμο

    Μελετώντας τον Τσέχωφ και την ανθρώπινη κατάσταση σε έναν σκληρό κόσμο

    Published

    Μελετώντας τον Τσέχωφ και την ανθρώπινη κατάσταση σε έναν σκληρό κόσμο

    Published
    Ο Νίκος Σκοπλάκης αναφέρεται στους λόγους που μελετά και μνημονεύει το έργο του Τσέχωφ, με ήρωες όπως ο Γκούσεφ από το συγκλονιστικό ομώνυμο short story του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα

    Η δασκάλα μου των ρωσικών, η κυρία Έλλα, συνήθιζε να λέει πως με τον Γκούσεφ (Гусев, 1890) του Α.Π. Τσέχωφ μόνο οι εκμεταλλευτές, οι αναίσθητοι και οι ψεύτες δεν μπορούν να δακρύσουν. Όσο μεγαλώνω βρίσκω πως το δίκιο της επιβεβαιώνεται διαρκώς.

    Μήπως τάχα δεν είναι γεμάτος από Γκούσεφ τούτος ο κόσμος του ιμπεριαλισμού και του ανθρωποβόρου καπιταλισμού; Μην τάχα δεν είναι ο ίδιος κόσμος που βυθίζει ανθρώπους στην έσχατη ένδεια και ύστερα τους μεταχειρίζεται ως αναλώσιμα μέχρι να τους πετάξει –εξαντλημένους και άρρωστους, ημιθανείς– στους καρχαρίες καταμεσής του ωκεανού;

    Ποιος νοιάζεται στ’ αλήθεια για τους Γκούσεφ της έσχατης απαθλίωσης, των αποθηκών όπου στοιβάζονται οι «περιττοί» ώσπου να καταδυθούν στο μεταίχμιο ζωής και θανάτου για να διαλυθούν στο στόμα του κήτους –του κυριολεκτικού, του μεταφορικού, του μετωνυμικού–, στα βάθη του ωκεανού της ανυπαρξίας και της λησμονιάς, ο οποίος για εκείνους που διαφεντεύουν τα «πλωτά νοσηλευτήρια» γίνεται μονάχα αισθητικό σύμβολο υπεροχής με τα χρυσαφένια, τα μαβιά, τα ρόδινα χρώματα της προνομιακής αιωνιότητας;

    «Поигравши телом, акула нехотя подставляет под него пасть, осторожно касается зубами, и парусина разрывается во всю длину тела, от головы до ног» (καθώς παίζει με το νεκρό σώμα ο καρχαρίας, πάει από κάτω, ανοίγει ράθυμα το στόμα του, τα δόντια του αγγίζουν με περίσκεψη το σκήνωμα και το καραβόπανο σκίζεται από πάνω μέχρι κάτω, απ’ το κεφάλι ως τα πόδια).

    Ποιος νοιάζεται για τους Γκούσεφ της απαθλίωσης, των αποθηκών όπου στοιβάζονται οι «περιττοί» ώσπου να καταδυθούν στο μεταίχμιο ζωής και θανάτου;

    Ο Γκούσεφ, μετέωρος μεταξύ συγκίνησης και φρίκης, μικρότητας και τρυφερής παιδικότητας, προσδοκίας και μοιρολατρίας, είναι για μένα ένα ακατάλυτο σύμβολο της ανθρώπινης κατάστασης στον χειρότερο δυνατό κόσμο που ακκίζεται και δοξάζει τη σκληρότητα και τον κυνισμό του.

    Ο Τσέχωφ με έμαθε με πολλούς τρόπους το γέλιο και το δάκρυ της λογοτεχνικής σύμβασης που ανοίγεται στη συνείδηση και την ιστορία. Και ο Γκούσεφ είναι ένας από τους κυριότερους λόγους για τους οποίους τον μελετώ και τον μνημονεύω.

    Όσο μεγαλώνω μάλιστα σκέφτομαι ολοένα πιο πολύ πως οι εκμεταλλευτές, οι αναίσθητοι και οι ψεύτες μπορούν πράγματι να κλείνουν κάθε βιβλίο παριστάνοντας ότι δεν κατάλαβαν τίποτε.

    banner_300_250
    Picture of Νίκος Σκοπλάκης
    Ο Νίκος Σκοπλάκης είναι ιστορικός και μεταφραστής

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    Θάνος Μικρούτσικος ΜΠΡΕΧΤ 7 ΝΑΝΟΙ shortstories.gr
    Short

    Ο Θάνος Μικρούτσικος για τους «7 νάνους» και τον Μπρεχτ

    Το Short Stories ξεχωρίζει αποσπάσματα από συνεντεύξεις του Θάνου Μικρούτσικου στον Παναγιώτη Φρούντζο σχετικά με τους «7 νάνους», το τραγούδι της ζωής του, όπως το αποκαλούσε, και τη συνάντησή του με την κόρη του Μπέρτολτ Μπρεχτ