Ηταν το απόλυτο σκοτάδι. Φως από πουθενά. Αναγκάστηκα να ανάψω τον φακό του κινητού για να μη σκοντάψω. Η μικρή δέσμη άρχισε σταδιακά να αποκαλύπτει κάποιες μηχανές προβολής. Άλλες όρθιες, άλλες στο ξύλινο πάτωμα, κάποιες μπομπίνες από δω κι από κει, κομμάτια από φιλμ, υπολείμματα από «καρβουνάκια» των μηχανών, σημάδια από τους ενισχυτές που έλειπαν. Μια εικόνα διάλυσης…
Αυτή ήταν η πρώτη εικόνα από την καμπίνα προβολής του κινηματογράφου, του μοναδικού στην πόλη, στο Πολιτιστικό Κέντρο της Δερβιτσάνης του Δήμου Δρόπολης – Πωγωνίου στην Αλβανία. Εγκαταλειμμένη και έρημη εδώ και χρόνια, εμφανώς λεηλατημένη.
Ανασκαλεύοντας όσα δεν «σήκωσαν» (μηχανές, χαρτιά, μπλοκ εισιτηρίων κ.λπ.), άρχισα να ξαναστήνω την καμπίνα, την ιστορία της και μαζί την ιστορία του κινηματογράφου στην Αλβανία σε συνδυασμό με τις πολιτικές επιλογές της ηγεσίας. Ειδικά οι δυο σταθερές μηχανές προβολής των 35 χιλιοστών «μίλησαν» περισσότερο. Η μία μηχανή προβολής από τη Ρωσία, η άλλη μηχανή προβολής από την Κίνα.
Για να ολοκληρωθεί όμως η εικόνα του κινηματογράφου έπρεπε να βρεθεί ο άνθρωπος που τις δούλευε. Ο κύριος Κίνεμας! Έτσι τον ξέρουν όλοι. Και δεν είναι άλλος από τον Χρήστο Κονόμι. «Οικονόμου είναι το ελληνικό μου όνομα» μου λέει.
Τον συνάντησα φέτος στη Δερβιτσάνη στη διάρκεια του 4ου Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δρόπολης. Πλησιάζει τα 90 (γεννήθηκε το 1935) και κουβαλάει στην πλάτη του σχεδόν 40 χρόνια σινεμά! Ξεκίνησε το 1956 και σταμάτησε το 1995.
Μετά το τέλος της στρατιωτικής του θητείας βρήκε δουλειά ως οδηγός στο Kinostudio. To Kinostudio ιδρύθηκε το 1952 από το καθεστώς Χότζα και ήταν ο βασικός φορέας παραγωγής και διανομής κινηματογραφικών ταινιών.
Ο Χρήστος Οικονόμου γρήγορα εκπαιδεύτηκε στον χειρισμό των κινηματογραφικών μηχανών. Από τότε άρχισε να τρέχει σε όλη τη χώρα οργανώνοντας προβολές στα πιο απομακρυσμένα σημεία. Στα χωριά που μπορούσε να φτάσει με το αυτοκίνητο έκανε τις προβολές με φορητές μηχανές των 35 χιλιοστών.
