Πώς γύρισα το ντοκιμαντέρ μου στο χωριό που γεννήθηκα

Published

11•03•2025

Ο Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος με συγχωριανούς του στην έκθεση φωτογραφιών από τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ του «Τα τέρματα του Αυγούστου» στο Αρματολικό Τρικάλων

Πώς γύρισα το ντοκιμαντέρ μου στο χωριό που γεννήθηκα

Published

11•03•2025

O σκηνοθέτης Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος γράφει στο Short Stories για την απρόσμενη υποστήριξη που του επιφύλαξαν οι πρωταγωνιστές του ντοκιμαντέρ του «Τα τέρματα του Αυγούστου» κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων στο χωριό που γεννήθηκε στη νότια Πίνδο

Η μεγαλύτερη δυσκολία στο γύρισμα ενός ντοκιμαντέρ είναι να κατορθώσεις να δημιουργήσεις μια σχέση εμπιστοσύνης. Τη σχέση μεταξύ εσένα (του κινηματογραφιστή) και του κινηματογραφούμενου προσώπου. Αυτή η σχέση είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να προκύψει κάτι ουσιαστικό για την ταινία· η αλήθεια και η ειλικρίνεια.

Ευτυχώς, στα γυρίσματα των Τερμάτων του Αυγούστου ήμουν τυχερός. Δεν είχα να αντιμετωπίσω αυτήν τη δυσκολία. Το Αρματολικό είναι το χωριό που γεννήθηκα. Όλους τους γνώριζα, όλοι με γνώριζαν και με αρκετούς μάλιστα είχαμε μια μορφή συγγένειας, μακρινή ή κοντινή. Έχοντας αυτό κατά νου, αποφάσισα να ξεκινήσω τα γυρίσματα μόνος μου. Δυο εβδομάδες νωρίτερα από τον ερχομό του διευθυντή φωτογραφίας Γιώργου Φλέγγα. Ώστε να εξοικειωθούν οι συγχωριανοί μου με το γύρισμα και κατόπιν να αποδεχτούν πιο ομαλά ένα καινούργιο πρόσωπο.

Αντιμετώπιζα όμως ένα διαφορετικού είδους πρόβλημα. Πώς να ενημερώσω όλους τους κατοίκους όταν, περιδιαβαίνοντας το χωριό, εμφανιστώ ξαφνικά μπροστά τους με μια κάμερα σε λειτουργία να μην αποσπαστούν από αυτό που κάνουν; Να μην την κοιτάξουν, να μη μου μιλήσουν. Και κυρίως να συνεχίζουν τη δουλειά τους σαν να μην συμβαίνει τίποτε, σαν να μην υπάρχω.

Αυτό τον προβληματισμό μου μοιράστηκα ένα πρωινό στο καφενείο του χωριού με τον φίλο Δημήτρη Τεντολούρη, πρόεδρο του Μορφωτικού και Εκπολιτιστικού Συλλόγου Απανταχού Αρματολικιωτών και έναν από τους χαρακτήρες του ντοκιμαντέρ.

Ξεκινώντας την άλλη μέρα τα γυρίσματα μου έκανε κατάπληξη ότι παιδιά, νέοι και γέροι, κανένας, μα κανένας, δεν μου έδιναν σημασία καθώς τους κινηματογραφούσα ούτε αποσπούνταν από αυτό που έκαναν. Ήταν σαν να μην υπήρχα!

Κατάλαβα ότι μέσα σε διάστημα λιγότερο από μια ημέρα, στόμα με στόμα, είχε κυκλοφορήσει στο χωριό ο προβληματισμός που είχα συζητήσει με τον Δημήτρη την προηγούμενη μέρα στο καφενείο.

Post Views: 289

Μου έκανε κατάπληξη ότι παιδιά, νέοι και γέροι, κανένας, μα κανένας, δεν μου έδιναν σημασία ούτε αποσπούνταν από αυτό που έκαναν. Σαν να μην υπήρχα

Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις, που ένιωθα ότι έπρεπε να «παραβώ» αυτό τον κανόνα και να τους ρωτήσω κάποια πράγματα on camera, διαπίστωνα τη στιγμιαία απορία τους γι’ αυτή την «παραβίαση» του κανόνα.

Όταν μάλιστα ήρθε ο Γιώργος Φλέγγας, ανακουφίστηκα από το άγχος μου για το πώς θα το αποδεχτούν. Τον συμπάθησαν αμέσως. Ήταν «δικός μας, Καρδιτσιώτης» και επίσης έδειχνε εξοικειωμένος με τη ζωή στο χωριό.

Στη συνέχεια των γυρισμάτων, στο τέλος της κινηματογράφησης του κάθε περιστατικού, σκέφτηκα να απαθανατίζω τους συμμετέχοντες μέσω και μιας στατικής φωτογραφίας. Για να τους την έστελνα αργότερα ως αναμνηστικό.

Αυτές οι φωτογραφίες απεικονίζουν τους Αρματολικιώτες στις αυλές τους, στους κήπους τους, στα δρομάκια του χωριού και στις καθημερινές ασχολίες τους, εκτός του εσωτερικού των σπιτιών τους. Και αυτό γιατί η ζωή στο χωριό, σε αντίθεση με την πόλη, βιώνεται κυρίως στο ύπαιθρο.

Μετά την ολοκλήρωση του βασικού κορμού των γυρισμάτων, σε μια συζήτηση πάλι με τον Δημήτρη Τεντολούρη, σκεφτήκαμε να οργανώσουμε με αυτές τις φωτογραφίες μια έκθεση.

Ενθουσιαστήκαμε γιατί ήταν κάτι που δεν είχε ξαναγίνει στο χωριό. Ο ενθουσιασμός μας έγινε ακόμη μεγαλύτερος όταν σκεφτήκαμε πως η έκθεση αυτή θα μπορούσε να γίνει στο παλιό σχολείο και νυν χώρο λειτουργίας του μορφωτικού συλλόγου, στην πλατεία του χωριού.

Για μένα αυτό ήταν ιδιαίτερα συγκινητικό καθώς εκεί, στο πάλαι ποτέ εξατάξιο σχολείο, είχα φοιτήσει για μικρό διάστημα πριν φύγουμε οικογενειακώς από το χωριό και είχα πολλές αναμνήσεις. Το ίδιο και ο Δημήτρης που σε αυτό το σχολείο τέλειωσε το δημοτικό.

Έτσι την Κυριακή 11 Αυγούστου μετά την εκκλησία έγιναν τα εγκαίνια της έκθεσης στην πλατεία, στο παλιό σχολείο του Αρματολικού. Και ήταν πολύ ωραία.

•••

Το ντοκιμαντέρ Τα τέρματα του Αυγούστου του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου κάνει πρεμιέρα στο Διεθνές Διαγωνιστικό Πρόγραμμα του 27ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης την Πέμπτη 13.03.2025 στο Ολύμπιον.

Το μικρού μήκους ντοκιμαντέρ του Ο Ηρακλής, ο Αχελώος και η γιαγιά μου (1997), γυρισμένο πριν από σχεδόν 30 χρόνια, προβάλλεται στο πλαίσιο του αφιερώματος Γεωγραφία του βλέμματος: Η εκτός σχεδίου Ελλάδα (1950-2000) την Τετάρτη 12.03.2025 στην αίθουσα Παύλος Ζάννας.