Πάνε δεκαετίες τώρα που μαζεύω ιστορίες για τα σινεμά. Άλλες προφορικές και άλλες γραπτές. Άλλες γίνονται βιβλία και άλλες ταινίες. Όλες ενδιαφέρουσες αλλά κάποιες ξεπερνάνε τα όρια. Είναι απίστευτες.
Όπως αυτή που ανακάλυψα λίγο καθυστερημένα. Μιλάμε για καθυστέρηση 115 χρόνων! Τότε που οι απογοητευμένοι από το θέμα θεατές εξεγέρθηκαν και χρειάστηκε να επέμβει ο στρατός για να τους επαναφέρει στην τάξη!
Το 1908 στη Σμύρνη υπήρχε μόνο ένας κινηματογράφος. Αυτόν που οι ιδιοκτήτες της μεγάλης μπιραρίας Κραίμερ έστησαν στην Προκυμαία.
Τα πλήθη, παιδιά και μεγάλοι, συνέρρεαν. Έτσι ο κινηματογράφος είχε παραστάσεις κάθε μέρα ενώ το πρόγραμμα άλλαζε δυο τρεις φορές την εβδομάδα.
Μια μέρα, στις αρχές του Νοέμβρη, κολλήθηκαν στην πόλη μεγάλα προγράμματα του κινηματογράφου. Με πηχυαία κεφαλαία γράμματα γνωστοποιούνταν στο κοινό ότι στην προβολή της 10ης Νοεμβρίου θα απαγορευόταν η είσοδος σε παιδιά και γυναίκες. Όλοι κατάλαβαν ή νόμισαν πως κατάλαβαν.
Τη συγκεκριμένη μέρα –από πολύ νωρίς– ένα «απειροπληθές θεατήριον», όπως μας πληροφορεί η εφημερίδα Αμάλθεια, άρχισε να συγκεντρώνεται στον κινηματογράφο.
Στις 8.30, και αφού η αίθουσα είχε γεμίσει ασφυχτικά, η διεύθυνση διέκοψε την έκδοση εισιτηρίων αφήνοντας πολλούς έξω στο πεζοδρόμιο.
Η προβολή ξεκίνησε αλλά σε λίγη ώρα το φιλοθεάμον κοινό –που περίμενε «μεγαλητέρας απρεπείας» επί της οθόνης– εξεγέρθηκε. Άρχισε να σπάει ό,τι έβρισκε μπροστά του.
Πρώτα θύματα ήταν οι καρέκλες που τις έσπασαν κοπανώντας τες στο πάτωμα. Στη συνέχεια δυο τρεις ηλεκτρικοί λαμπτήρες. Κατόπιν κραδαίνοντας τα καρεκλοπόδαρα, στράφηκαν κατά του διαχειριστή του κινηματογράφου, κ. Δελενάρδου, ο οποίος βέβαια φρόντισε να εξαφανιστεί.
Εν είδει συνθήματος το πλήθος φώναζε: «Οπίσω τον παράν, οπίσω τον παράν»!
Τα επεισόδια επεκτάθηκαν και έξω από τον κινηματογράφο. Πήραν και πέταξαν στη θάλασσα ένα καρότσι με τα διαφημιστικά ταμπλό του κινηματογράφου.