Skip to content
Home » Το καλοκαίρι που «γνώρισα» τον Μενέλαο Λουντέμη

Το καλοκαίρι που «γνώρισα» τον Μενέλαο Λουντέμη

    Το καλοκαίρι που «γνώρισα» τον Μενέλαο Λουντέμη

    Published

    Το καλοκαίρι που «γνώρισα» τον Μενέλαο Λουντέμη

    Published
    Η Εύη Πίνη γράφει στο Short Stories για τη γνωριμία της με το έργο του Μενέλαου Λουντέμη το καλοκαίρι του 1976, τη χρονιά που ο λογοτέχνης κατάφερε να επιστρέψει από τη Ρουμανία στην Ελλάδα

    Καλοκαίρι του 1976 στο Πόρτο Ράφτη. Μπάνια, βόλτες, παγωτά, εφήμερες παρέες με παιδιά άλλων παραθεριστών, λίγο φλερτ. Ζούμε την αναστάτωση της εφηβείας αλλά και κάτι περισσότερο. Ζούμε την ένταση της Μεταπολίτευσης.

    Τα απογεύματα συναντιόμαστε παρέες παρέες στην παραλία και κουβεντιάζουμε με σοβαρότητα για βιβλία, μουσικές, ταινίες, αλλά και γι’ αυτά που διαβάζουμε στις εφημερίδες. Γιατί εννοείται πως διαβάζουμε εφημερίδα και όχι πάντα αυτή που διαβάζουν οι γονείς μας.

    Ένα απόγευμα, ενώ μιλάμε για τους αγαπημένους μας συγγραφείς (η δική μου ήταν η Ζωρζ Σαρρή), ένα αγόρι, νεοφερμένο στην παρέα, αναφέρει τον Μενέλαο Λουντέμη. Ομολογώ ότι δεν τον έχω ακουστά.

    «Ήταν εξόριστος στη Ρουμανία, δεν έχει πολύ καιρό που επέστρεψε» μου εξηγεί ο Γιώργος και συμπληρώνει: «Αυτές τις μέρες βρίσκεται εδώ, στο Πόρτο Ράφτη. Τον επισκέφτηκε ο πατέρας μου, είναι παλιοί γνωστοί».

    Τον ακούω εντυπωσιασμένη να μου μιλάει για το αγαπημένο του βιβλίο με τίτλο Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα. «Μπορώ να στο δανείσω» μου λέει, «αλλά θα μου υποσχεθείς ότι θα το προσέξεις σαν τα μάτια σου. Ο πατέρας μου μου το έφερε με αφιέρωση από τον ίδιο τον Μενέλαο Λουντέμη».

    Το επόμενο απόγευμα μου το δίνει τυλιγμένο σε μια εφημερίδα. «Καλύτερα να μη σε δει κανείς να το διαβάζεις. Καταλαβαίνεις…». Καταλαβαίνω, πώς δεν καταλαβαίνω. Μπορεί να άλλαξαν πολλά στη Μεταπολίτευση, αλλά και άλλα τόσα έμειναν ίδια.

    Διαβάζω το βιβλίο απνευστί και εννοείται κρυφά τις ώρες της αναγκαστικής μεσημεριανής σιέστας. Συγκινούμαι μέχρι δακρύων και τα απογεύματα εμφανίζομαι στην παρέα με μάτια κατακόκκινα. «Από τις πολλές βουτιές» δικαιολογούμαι.

    Με τον ίδιο συνωμοτικό τρόπο επιστρέφω το βιβλίο στον φίλο μου ο οποίος μου υπόσχεται να μου δανείσει και ένα επόμενο, το Οδός Αβύσσου, αριθμός 0, μόλις το τελειώσει ό ίδιος. «Αλλά αυτό είναι πολύ σκληρό, δεν είναι σαν το άλλο που διάβασες» με προειδοποιεί.

    Δεν πρόλαβε να μου το δανείσει.

    Τα παιδιά εξεπλάγησαν όταν τους ανέφερα ότι ο Λουντέμης είχε καταδικαστεί σε θάνατο, είχε εκτοπιστεί σε ξερονήσια και τα βιβλία του ήταν απαγορευμένα

    Κάτι έτυχε στην οικογένεια και έφυγαν πριν από τα τέλη Αυγούστου από το Πόρτο Ράφτη. Εγώ είχα σημειώσει νοερά τον τίτλο του βιβλίου για να το αναζητήσω στα βιβλιοπωλεία, όταν το ανακάλυψα τυχαία μες στο ίδιο μου το σπίτι.

    Ένα απόγευμα, προχωρημένο φθινόπωρο, ανοίγω μια ντουλάπα να πάρω μια κουβέρτα και… τι έκπληξη! Ανάμεσα στις κουβέρτες βρίσκω το Οδός Αβύσσου, αριθμός 0 που διάβαζε κρυφά από μένα η μαμά μου.

    Αυτή την ιστορία αφηγήθηκα τον Απρίλιο που μας πέρασε στους μαθητές και τις μαθήτριες του 7ου Δημοτικού Σχολείου Βύρωνα, όταν με είχαν καλέσει να παρουσιάσω ένα βιβλίο μου στα εγκαίνια της σχολικής βιβλιοθήκης.

    Το σχολείο έχει ονομάσει τη βιβλιοθήκη του «Μενέλαος Λουντέμης – Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα» και τα παιδιά έμειναν έκπληκτα όταν τους ανέφερα ότι ο συγγραφέας «τους» κάποτε είχε καταδικαστεί σε θάνατο, είχε εκτοπιστεί σε ξερονήσια, του είχαν στερήσει την ιθαγένεια και τα βιβλία του ήταν απαγορευμένα.

    Με βομβάρδιζαν διαρκώς με ερωτήσεις και δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι ακόμη και την εποχή που είχε αποκατασταθεί η δημοκρατία το αριστερό παρελθόν κάποιων ανθρώπων εξακολουθούσε να είναι ρετσινιά και εμείς, καλού κακού, διαβάζαμε κρυφά τα βιβλία τους.

    banner_300_250
    Picture of Εύη Πίνη
    Η Εύη Πίνη είναι αρχαιολόγος στο Υπουργείο Πολιτισμού και συγγραφέας

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    Photo

    Στον Αϊ-Στράτη, το βασίλειο της εξορίας

    Ο φωτογράφος Γιάννης Μισουρίδης αποτύπωσε με τον φακό του τους ανθρώπους και τη φύση του Αϊ-Στράτη, του νησιού του βορειοανατολικού Αιγαίου που προπολεμικές και μεταπολεμικές κυβερνήσεις είχαν επιλέξει για τόπο πολιτικής εξορίας

    Κόντογλου Λουντέμης short stories gr
    Short

    Η διαμάχη του Κόντογλου με τον Λουντέμη με διαιτητή τον ποιητή Χρονόπουλο

    Η φιλόλογος Γιούλη Χρονοπούλου αφηγείται στο Short Stories μια ιστορία από τα χρόνια της Κατοχής, για το πώς ο πατέρας της γνώρισε τον ζωγράφο Φώτη Κόντογλου και πώς τον συμφιλίωσε με τον λογοτέχνη Μενέλαο Λουντέμη όταν διαφώνησαν για έναν πίνακα