Skip to content
Home » H «Μεγάλη μαγειρική» του Αντωνίου Βλαχούλη, ένα σπουδαίο βιβλίο μιας αντιφατικής εποχής

H «Μεγάλη μαγειρική» του Αντωνίου Βλαχούλη, ένα σπουδαίο βιβλίο μιας αντιφατικής εποχής

    H «Μεγάλη μαγειρική» του Αντωνίου Βλαχούλη, ένα σπουδαίο βιβλίο μιας αντιφατικής εποχής

    Published

    H «Μεγάλη μαγειρική» του Αντωνίου Βλαχούλη, ένα σπουδαίο βιβλίο μιας αντιφατικής εποχής

    Published
    Ο Γιώργος Θαλάσσης γράφει για τη «Μεγάλη διεθνή μαγειρική και ζαχαροπλαστική υπό Αντώνιου Βλαχούλη», ένα αγαπημένο του βιβλίο του 1925, σημειώνοντας ωστόσο και τη θέση του μες στις κοινωνικές αντιφάσεις της εποχής που εκδόθηκε

    Το έπιασα πρώτη φορά στα χέρια μου όταν ήμουν μαθητής της τρίτης γυμνασίου.

    Τυχαία το βρήκα στη σχολική βιβλιοθήκη και το δανείστηκα στις διακοπές του Πάσχα. Εκείνες τις δύο βδομάδες δεν σήκωσα κεφάλι από το βιβλίο. Διάβαζα, αντέγραφα και κρατούσα σημειώσεις. Και σε κάθε σελίδα τόσες άγνωστες λέξεις που δεν τις είχε κανένα λεξικό.

    Ογκώδες βιβλίο, με πολύ λεπτά και εύθραυστα κιτρινισμένα φύλλα, που έπρεπε να τα γυρίζω πολύ προσεκτικά. Μεγάλη μαγειρική, έκδοση Σαλίβερου με πρόλογο του συγγραφέα, αρχιμάγειρα Αντώνη Βλαχούλη, γραμμένo τον Δεκέμβριο του 1924.

    Σχεδόν δύο χιλιάδες συνταγές, που ονειρευόμουν ότι κάποτε θα τις μαγείρευα όλες. Εκείνο το Πάσχα αποφάσισα ότι ήθελα να μαγειρέψω φουά γκρα με ασπίκ μέσα σε φόρμα. Το ασπίκ συμπέρανα ότι είναι ζελέ και έπρεπε να βρω φύλλα ζελατίνης. Πήγα στα πολύ μεγάλα μπακάλικα της οδού Τσαμαδού στον Πειραιά. Το τρίτο είχε φύλλα ζελατίνης, αλλά το φουά γκρα δεν ήξεραν τι είναι. Όταν με ρωτούσαν τι είναι δεν μπορούσα να απαντήσω, γιατί ούτε εγώ ήξερα και άργησα πολύ να μάθω.

    Παρόλο που έφαγα τα μούτρα μου, ήθελα πολύ να αποκτήσω αυτό το βιβλίο. Στα παλαιοπωλεία του Πειραιά δεν το ήξεραν και σταμάτησα να το αναζητώ. Το 1982, σε μια συζήτηση που είχα με τον Μάνο Μοσχονά της Ενδοχώρας, αναφέρθηκα στη Μεγάλη Μαγειρική του Βλαχούλη και μου είπε πως θα έψαχνε να τη βρει.

    Μετά από λίγες μέρες μου είπε με θρίαμβο ότι την βρήκε. Κόστιζε δέκα χιλιάδες δραχμές, ένα ολόκληρο μηνιάτικο εκείνης της εποχής. Αυθόρμητα ρώτησα: «την πουλάνε μαζί με τα φαγητά;». Η τιμή ήταν απαγορευτική.

    Για χρόνια πολλά δεν ξαναασχολήθηκα. Πριν από μερικά χρόνια την έψαξα στο διαδίκτυο και είδα ότι είχε επανεκδοθεί το 2001, γιατί εθεωρείτο πολύ βασικό εγχειρίδιο για μάγειρες και ζαχαροπλάστες, αλλά εξαντλήθηκε αμέσως και δεν πρόλαβα.

    Την περασμένη εβδομάδα την έψαξα και πάλι στο διαδίκτυο. Βρήκα την αρχική έκδοση.

    Πολυάριθμες σελίδες για σάλτσες, κονσομέ, γαρνιτούρες, όλες με γαλλικές ονομασίες. Και πολλές σελίδες για φασιανούς, πέρδικες, αστακούς, χαβιάρια

    Η τιμή ήταν 46€ με δωρεάν μεταφορικά. Και τώρα την κρατάω στα χέρια μου. Πολυάριθμες σελίδες για σάλτσες, για κονσομέ, για γαρνιτούρες, όλες με γαλλικές ονομασίες. Και πολλές σελίδες για φασιανούς, πέρδικες, αστακούς, χαβιάρια, φουά γκρα, τερίνες, πατέ και όλα με περίτεχνες διακοσμήσεις.

    Ξαναστάθηκα στον πρόλογο του 1924. Τότε οι κυρίες της Αθήνας σύχναζαν στου «Γιαννάκη» και οι αστοί έτρωγαν στο ξενοδοχείο της Μεγάλης Βρετανίας, που ετοίμαζε την προέκτασή του προς την οδό Βουκουρεστίου.

    Στην Κηφισιά άρχισε να λειτουργεί το ξενοδοχείο Σέσιλ. Εκεί στο Σέσιλ ο Ελευθέριος Βενιζέλος προσέφερε γεύμα στον πρωθυπουργό της Τουρκίας Ινονού. Η ιδιοκτήτρια του ξενοδοχείου Άννα Δήμα διηγήθηκε ότι ο μάγειρας του ξενοδοχείου είχε πολύ πιστά ζωγραφίσει επάνω στο ζελέ τα πρόσωπα του Βενιζέλου και του Ινονού, αλλά αυτοί προτίμησαν να μη φάνε το φαγητό, για να μη χαλάσουν το έργο τέχνης.

    Το 1924 οι πρόσφυγες είχαν εγκατασταθεί σε παράγκες στα Βούρλα του Πειραιά. Το δημόσιο πορνείο των Βούρλων είχε εμπλουτιστεί με ανήλικες ορφανές προσφυγοπούλες, που τις εγκατέστησε εκεί το ελληνικό κράτος. Τα κορίτσια κάτω των δεκαπέντε ετών έπιαναν τις καλύτερες τιμές στο πορνείο και είχαν τη μεγαλύτερη πελατεία.

    Το καλοκαίρι του 1924 η μάνα μου ήταν τεσσάρων. Της χάρισαν, αποφόρι, ένα παλτό με κουκούλα. Πέρασε όλο το καλοκαίρι φορώντας το παλτό και την κουκούλα. Τόση ήταν η χαρά της.

    Ο παππούς είχε πεθάνει δύο χρόνια νωρίτερα στα τριαντατρία του. Η γιαγιά μου είχε μείνει χήρα με έξι παιδιά. Ξενόπλενε για να τα μεγαλώσει. Τα καθημερινά της ψώνια, αν είχε καλό καιρό και είχαν στεγνώσει τα ρούχα, ήταν μισή οκά ρύζι, πενήντα δράμια λάδι και πενήντα δράμια πελτές στη λαδόκολλα. Μόνιμα το φαγητό ήταν όλο ρύτζι και τζουμί, ανάθεμά τη για τζωή.

    Μπορεί κανείς να αγαπάει ένα βιβλίο για προσωπικούς λόγους και μπερδεμένα συναισθήματα, αλλά πρέπει να μην παραγνωρίζει την ιδεολογία του βιβλίου και το κοινωνικό του στίγμα.

    banner_300_250
    Picture of Γιώργος Θαλάσσης
    Ο Γιώργος Θαλάσσης είναι εκπαιδευτικός

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    sex mesopolemos athina short stories gr
    Short

    Μια νύχτα στα καταγώγια της Συγγρού του 1930

    Η σελίδα dirty ’30s & late ’20s μεταφέρει στο Short Stories την αστυνομική επιχείρηση στα διαφθορεία της λεωφόρου Συγγρού τον Απρίλη του 1930, όπως την κατέγραψε ο αστυνομικός ρεπόρτερ της εφημερίδας «Πατρίς» Π. Κατ.

    Anna Florou_afigiseis-polemou-kai-prosfygias-sto-palio-spiti-tou-vyrona
    Short

    Αφηγήσεις πολέμου και προσφυγιάς στο παλιό σπίτι του Βύρωνα

    Η εκπαιδευτικός Άννα Φλώρου ανακαλεί για λογαριασμό του Short Stories τις παιδικές της μνήμες από το παλιό τους σπίτι στον Βύρωνα, με κυρίαρχες τις ιστορίες του παππού από τους πολέμους που έζησε και των γιαγιάδων για τον ξεριζωμό από το Αϊβαλί