Skip to content
Home » Οι αναζητήσεις του πατέρα μου Βασίλη Χαρίση στη Δωδώνη

Οι αναζητήσεις του πατέρα μου Βασίλη Χαρίση στη Δωδώνη

    Οι αναζητήσεις του πατέρα μου Βασίλη Χαρίση στη Δωδώνη

    Published
    Από την παράσταση της «Ηλέκτρας» του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη, με την οποία άνοιξε ξανά για το κοινό το αρχαίο θέατρο της Δωδώνης, στις 6 Αυγούστου του 1960

    Οι αναζητήσεις του πατέρα μου Βασίλη Χαρίση στη Δωδώνη

    Published
    Από την παράσταση της «Ηλέκτρας» του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη, με την οποία άνοιξε ξανά για το κοινό το αρχαίο θέατρο της Δωδώνης, στις 6 Αυγούστου του 1960
    Ο Χάρης Χαρίσης γράφει στο Short Stories για τη σχέση του πατέρα του Βασίλη Χαρίση –του αρχιτέκτονα που άφησε τη σφραγίδα του σε πολλά δημόσια κτίρια των Ιωαννίνων, αλλά και στην προστασία των παραδοσιακών οικισμών του Ζαγορίου– με τη Δωδώνη

    Με την ευκαιρία της έκθεσης (Ανα) πλάθοντας χώρους ζωής και ιστορίας, που παρουσιάζεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων και είναι αφιερωμένη στον πατέρα μου Βασίλη Χαρίση, θα αναφερθώ στη σχέση του με τη Δωδώνη την οποία πρωτογνώρισε πολύ νέος και έκτοτε σκεφτόταν ολοζωής.

    Μου εξιστορούσε συχνά πάντα με διακριτική νοσταλγία–  πως στη Δωδώνη βρέθηκε αρχικά ως φοιτητής της Αρχιτεκτονικής. Τον είχε προσκαλέσει ο καθηγητής του Δημήτριος Ευαγγελίδης για να σχεδιάσει τα ευρήματα. Αργότερα, μετά τη συνταξιοδότηση του Ευαγγελίδη, ξαναβρέθηκε εκεί ως αρχιτέκτονας ανασκαφής, όταν επικεφαλής ανέλαβε ο αρχαιολόγος Σωτήριος Δάκαρης. Τότε σχεδίασε τις γνωστές αναπαραστάσεις της «ιερής οικίας». Εν συνεχεία του ανατέθηκε και η αναστήλωση του αρχαίου θεάτρου.

    Μια από τις συναρπαστικότερες μέρες της ζωής του, μου έλεγε, ήταν όταν είδε στην ορχήστρα του θεάτρου να παίζουν μεγάλοι ηθοποιοί και το κοίλον να είναι γεμάτο θεατές που έφταναν εκεί με κάθε μέσο, ακόμη και με γαϊδουράκια.

    Μου διηγούνταν επίσης τις επιστημονικές διαφωνίες, τις «αξέχαστες συγκρούσεις», όπως έλεγε, που είχε με τον «άκαμπτο» και «παθιασμένο» Σωτήρη Δάκαρη, βοηθό ακόμη του Ευαγγελίδη. Ο τελευταίος, «φιλικός με όλους» και «στοχαστικός», παρακολουθούσε συνήθως χωρίς να επεμβαίνει.

    Με τον Δάκαρη ο πατέρας μου διατήρησε φιλικότατες σχέσεις. Το διαπίστωσα και προσωπικά στις επισκέψεις μας κάποια μεσημέρια στην ανασκαφή του πρώτου στην αρχαία Κασσώπη, όπου μοιραζόμασταν, στη σκιά μιας δρυός και υπό τον ήχο των τζιτζικιών, γνώσεις και απόψεις μαζί με ψωμί, τυρί και ντομάτα.

    Ενστάσεις ο πατέρας μου είχε και για μερικά από τα επιστημονικά συμπεράσματα των ανασκαφέων που διαδέχτηκαν στη Δωδώνη τον Δάκαρη. Η Δωδώνη ήταν ένας τόπος φετίχ για τον πατέρα μου, ένα desideratum. Προσπαθούσε επίμονα να ψαύσει το νόημά του και να το κοινωνήσει με επανειλημμένες μελέτες με τις οποίες ανασκεύαζε παλαιότερες, ακόμη και δικές του καμιά φορά, θεωρίες. Τις μελέτες αυτές τις συγκέντρωσε στο βιβλίο του Δωδώνη. Αρχιτεκτονικά μελετήματα.

    Από τις συναρπαστικότερες μέρες της ζωής του ήταν όταν είδε στην ορχήστρα του θεάτρου να παίζουν μεγάλοι ηθοποιοί και το κοίλον να είναι γεμάτο θεατές

    Εκεί έκανε την πρώτη νύξη για το πού πραγματικά βρισκόταν η Ιερά Δρυς, κάτι που θα αναπτύξει αργότερα στα άρθρα του Δωδώνη. Tο χρηστήριον του Διός και στο posthumous Δωδώνη – Θέση Ιεράς Δρυός. Υποστηρίζει σε αυτά ότι η λεγόμενη «ιερά οικία» δεν ήταν παρά ένα κτίριο τύπου θησαυρού, ενώ το πραγματικό ιερό που ήταν πάντα υπαίθριο αποτελείτο από την Ιερά Δρυ και τα τοποθετημένα χαλκεία γύρω από αυτήν, βρισκόταν δε μπροστά από την «ιερά οικία».

    Το θέμα αυτό αποτελούσε συχνά θέμα συζητήσεών μας τα καλοκαίρια όταν παραθερίζαμε στο Κανάλι στην Πρέβεζα. Τις περισσότερες φορές οι συζητήσεις αυτές κατέληγαν σε λεκτικούς «καβγάδες», αλλά πάντα κόσμιους και εποικοδομητικούς, οι οποίοι μάλιστα συντέλεσαν στη συγγραφή δύο σχετικών άρθρων μου για τη Δωδώνη – πιστεύω διαφωτιστικών όπως άλλωστε πίστευε και ο ίδιος.

    Η Δωδώνη είχε ενσωματωθεί στα όνειρα της νιότης του πατέρα μου και επηρέασε με την αποπετρωμένη αρμονία της το μεταγενέστερο έργο και σκέψη του. Έχω την αίσθηση ότι σε όλη τη ζωή του αναζητούσε να μεταγράψει σε αρχιτεκτονικό έργο τη μαγεία από τα καλοκαιρινά βράδια της ανασκαφής, όταν ξαπλωμένος στο ράντζο έξω από το σπιτάκι στο οποίο χωρούσαν να κοιμηθούν μόνο ο Ευαγγελίδης και ο Δάκαρηςατένιζε την αστροφεγγιά πάνω στα αρχαία ερείπια της γενέθλιας γης του.

    Πώς αλλιώς να εξηγήσω γιατί στο εξοχικό μας σπίτι που σχεδίασε στο Κανάλι το χαγιάτι και κατ’ επέκταση όλο το σπίτι είναι χτισμένα γύρω από μια ελιά που έτυχε να βρίσκεται στο κτήμα, κατ’ εικόνα της Δωδώνης που είναι χτισμένη γύρω από μια δρυ;

    •••

    Η έκθεση Βασίλης Χαρίσης. (Ανα) πλάθοντας χώρους ζωής και ιστορίας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, σε συνεργασία με το ΤΕΕ Τμήμα Ηπείρου, την Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών και το Ίδρυμα Μελετών Ιονίου και Αδριατικού Χώρου, τελεί υπό την αιγίδα της Βουλής των Ελλήνων και παρουσιάζεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων έως τις 31.08.2024.

    banner_300_250
    Picture of Χάρης Χαρίσης
    Ο Χάρης Χαρίσης είναι καθηγητής Χειρουργικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

    Κεντρική φωτογραφία
    Ρεντζής Από τον τουριστικό οδηγό Ήπειρος των εκδόσεων  Πεχλιβανίδης Μ. & Σία Α.Ε. (Ατλαντίς), χ.χ. (λίγο μετά το 1960)

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    Σοφία Βασάλου_Ένα απλό «εις το επανιδείν, Δάσκαλε» για τον Νίκο Μίνω
    Short

    Ένα απλό «εις το επανιδείν, Δάσκαλε» για τον Νίκο Μίνω

    Η συντηρήτρια αρχαιοτήτων και έργων τέχνης Σοφία Βασάλου γράφει στο Short Stories για την απώλεια του Νίκου Μίνου, του ανθρώπου που κατάφερε την αναγνώριση και εδραίωση της επιστήμης της συντήρησης στον ελλαδικό χώρο, ο οποίος απεβίωσε αιφνιδίως στις 30.10.2023

    Ειρήνη Γαβριλάκη_Ένα ρέκβιεμ για τον Πέτρο Θέμελη
    Short

    Ένα ρέκβιεμ για τον Πέτρο Θέμελη

    Η αρχαιολόγος Ειρήνη Γαβριλάκη ανακαλεί στη μνήμη της στιγμές από τις συναντήσεις της με τον αρχαιολόγο Πέτρο Θέμελη (1936-2023), ο οποίος αφήνει στους επιγενόμενους ένα πλούσιο ανασκαφικό και αναστηλωτικό έργο