Skip to content
Home » Άκου το ποτάμι, έχει να σου πει πολλές ιστορίες

Άκου το ποτάμι, έχει να σου πει πολλές ιστορίες

    Άκου το ποτάμι, έχει να σου πει πολλές ιστορίες

    Published

    Άκου το ποτάμι, έχει να σου πει πολλές ιστορίες

    Published
    Η Νατάσσα Μπλάτσιου μιλάει στο Short Stories για τις σκέψεις και τις αγωνίες που την οδήγησαν στη δημιουργία του «Άκου το ποτάμι», το οποίο συμμετέχει στο Τμήμα Podcast του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

    Στο Άκου το ποτάμι πρωταγωνιστής είναι το ποτάμι, ο Αώος και ο παραπόταμός του ο Σαραντάπορος. Τι βλέπει, τι ακούει αυτό το ποτάμι; Αφουγκράζεται την ιστορία, τους ανθρώπους που ζουν από αυτό ή μαζί του.

    Οι ιστορίες που λέμε για τα ποτάμια είναι συνήθως «ηχομονωμένες». Όπως και οι σχετικές φωτογραφίες και οι χάρτες. Μιλάμε για τη στρατηγική τους θέση ή καταγράφουμε τα κυβικά νερού και τα ψάρια τους. Όλα αυτά είναι «ηχομονωμένα». Η βοή του ποταμού –τα ηχοτοπία– βρίσκονται συνήθως εκτός συζήτησης, παρότι αποτελούν τεκμήρια της ιστορίας, όσο και της πολιτισμικής κατανόησης ενός τόπου.

    Κι όμως το ποτάμι έχει φωνή με κάποιον τρόπο. Φωνή που επηρεάζει και τους ανθρώπους, ακόμη και τα τραγούδια τους, αλλά και τις γλώσσες που μιλούν. Ο ήχος του ποταμού συμπλέκεται με τη φύση και τον άνθρωπο. Μαζί με το νερό, τα ζώα και τα φυτά, συγκροτούν έναν ολόκληρο κόσμο. Οι άνθρωποι με ενδιαφέρουν πολύ για αυτήν τη σχέση που έχουν με τη φύση.

    Ο πρωταγωνιστής μου, το ποτάμι, ακούει, βλέπει και ζει τις ιστορίες μας, των ανθρώπων δηλαδή που έρχονται και φεύγουν, ενώ αυτό παραμένει εκεί, στη διαχρονικότητα της παρουσίας της φύσης. Παράλληλα με την αφήγηση, ο Πέτρος Σταμέλος δημιουργεί τις δικές του ηχητικές γέφυρες και αφηγείται τη δική του ιστορία δίπλα στο νερό.

    Με ενδιαφέρει, φυσικά, και το θέμα της εικόνας. Ντοκιμαντέρ, άλλωστε, κάνω. Στην περίπτωση του «Άκου το ποτάμι», όμως, προτίμησα να μην υπάρχει καμία εικόνα, αλλά να μπορείς να το ζήσεις όλο αυτό μέσα από τον ήχο. Να θέλεις να σταματήσεις και να φανταστείς, να φτιάξεις τις δικές σου εικόνες. Να μπορεί να το ακούσει οποιοσδήποτε, μικρός ή μεγάλος, χωρίς να χρειάζεται ειδικές γνώσεις ή να το φορτώσω με πληροφορίες. Κι έτσι, να μπει στην καρδιά.

    Αυτός ο τρόπος μπορεί, ίσως, να κάνει έναν άνθρωπο να σκεφτεί γιατί έχει αξία ένα ποτάμι.

    μου άρεσε πολύ να μην υπάρχει καμία εικόνα, αλλά να μπορείς να το ζήσεις όλο αυτό μέσα από τον ήχο. Να θέλεις να σταματήσεις και να φανταστείς

    Γιατί δεν είναι μόνο για τη χρήση ή για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ότι είναι και η παρουσία της σχέσης μας μαζί του σημαντική.

    Αγαπώ τα βουνά, νιώθω συνδεδεμένη με τους ανθρώπους της υπαίθρου και πάντοτε επιστρέφω στις μικρές κοινότητες ανθρώπων που επιβιώνουν σε μια αδιαμεσολάβητη σχέση με τη φύση. Ανήκω σε μια γενιά που αποσυνδέθηκε βίαια από τη γη, καθώς οι γονείς μας μετακόμισαν από τα χωριά στις μεγάλες πόλεις για μια καλύτερη ζωή.

    Με ενδιαφέρουν οι ρίζες, οι μνήμες, οι τόποι. Και με αυτό τον τρόπο και η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Η συζήτηση για την κλιματική αλλαγή και η ενεργειακή κρίση δημιουργούν κρίσιμα ερωτήματα, όπως εάν έχει αξία η «κενή» φύση ή εάν είναι σπατάλη χώρου.

    Οι Βωβουσιώτες περιγράφουν πώς ακουγόταν το ποτάμι πριν από την κατασκευή του φράγματος. Οι επισκέπτες λένε ότι το ποτάμι είναι εκκωφαντικό στην πλατεία του χωριού. Στην πραγματικότητα όμως το ποτάμι σίγασε. Πώς ήταν άραγε η βοή του Αώου περνώντας κάτω από το γεφύρι πριν από 35 χρόνια;

    Από τις πιο άμεσες και αξιοσημείωτες επιπτώσεις των φραγμάτων είναι η σίγαση των ποταμών. Το ηχητικό αποτέλεσμα που έχει ένα φράγμα σε ένα ποτάμι και στο περιβάλλον. Ο άνθρωπος δεν αντιλαμβάνεται τα χαμένα ακουστικά χαρακτηριστικά των φαραγγιών και των κοιλάδων των ποταμών που θυσιάζονται στο όνομα της ενεργειακής επάρκειας ή της προόδου. Το κυριολεκτικό ηχητικό τοπίο τους. Η πράξη της καταγραφής του ήχου ή ακριβέστερα των ήχων του ποταμού αποτελεί τεκμήριο των τοπίων, αλλά και της ιστορικής τους κατανόησης.

    •••

    Ακούστε το Άκου το ποτάμι εδώ.

    banner_300_250
    Picture of Νατάσσα Μπλάτσιου
    Η Νατάσσα Μπλάτσιου είναι δημιουργός ντοκιμαντέρ και συγγραφέας

    Αφήγηση στον
    Στάθη Γκότση

    Κεντρική φωτογραφία
    Νατάσσα Μπλάτσιου

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    Μοριά Δημήτρης Ινδαρές shortstoriesgr
    Short

    Ο Δημήτρης Ινδαρές και οι γέφυρες που τον ενώνουν με το Λενάκι του Μοριά

    Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Ινδαρές αφηγείται στο Short Stories το προεπαναστατικό ειδύλλιο της όμορφης Ελένης και του Τουρκαλβανού Λιμάζ αγά που έγινε ξακουστό δημοτικό τραγούδι και ήταν η αφορμή για το νέο του ντοκιμαντέρ

    Νιτσιακος_Η γιαγιά Ίτσα, η καλή μάγισσα της Πίνδου
    Short

    Η γιαγιά Ίτσα, η καλή μάγισσα της Πίνδου

    Ο καθηγητής Κοινωνικής Λαογραφίας Βασίλης Νιτσιάκος παραχωρεί στο Short Stories για προδημοσίευση την ιστορία της Ίτσας, της καλής μάγισσας από το χωριό Ντένισκο (Αετομηλίτσα) των παιδικών του χρόνων