Είναι τέλη του 2022. Στην Αθήνα έχουμε ξεκινήσει προετοιμασίες για την παράσταση Pietà με θέμα τις γυναικοκτονίες και γενναίες συνοδοιπόρους τις μητέρες πέντε δολοφονημένων γυναικών. Ταυτόχρονα συνεργάζομαι με ένα κρατικό θέατρο στη Βαρσοβία για τη σκηνοθεσία μιας παράστασης-ντοκιμαντέρ για το δικαίωμα στην άμβλωση.
Αφορμή η de facto απαγόρευση των αμβλώσεων στην Πολωνία από την τότε λαϊκιστική – εθνικιστική κυβέρνηση, η οποία αποφάνθηκε ότι οι αμβλώσεις είναι «αντισυνταγματικές» ακόμη και σε περιπτώσεις σοβαρής δυσμορφίας του εμβρύου.
Αρχές του 2023 η καλλιτεχνική διευθύντρια του εν λόγω θεάτρου καθαιρείται με συνοπτικές διαδικασίες. Ο καλλιτεχνικός προγραμματισμός της αντανακλούσε μια «ατζέντα» που παραήταν αριστερή και φεμινιστική για τα πολιτικά δεδομένα της χώρας.
Η παράσταση στην Πολωνία μπαίνει στον πάγο. Στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, οι ΗΠΑ γυρνούν το ρολόι δεκαετίες πίσω, ανατρέποντας την ιστορική απόφαση Roe v. Wade που είχε νομιμοποιήσει τις αμβλώσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1973 και δίνοντας στις 50 πολιτείες την εξουσία να θεσπίζουν τους δικούς τους νόμους περί αμβλώσεων.
Αρχίζω να ψάχνω τι συμβαίνει στον υπόλοιπο κόσμο. Και μαθαίνω πως το δικαίωμα στην άμβλωση απαγορεύεται καθολικά σε 24 χώρες. Ενώ περισσότερες από 50 επιτρέπουν τις αμβλώσεις μόνο όταν συντρέχουν ειδικοί λόγοι. Όταν για παράδειγμα κινδυνεύει η υγεία της γυναίκας ή διαπιστώνεται εμβρυϊκή ανωμαλία.
Χιλιάδες γυναίκες πεθαίνουν παγκοσμίως κάθε χρόνο από επιπλοκές κατά τη διάρκεια μη ασφαλών αμβλώσεων. Κι αυτό επειδή δεν έχουν πρόσβαση σε νόμιμες, ασφαλείς και αξιοπρεπείς ιατρικές υπηρεσίες διακοπής ανεπιθύμητης κύησης. Όχι μόνο σε ανελεύθερα ή σκοταδιστικά καθεστώτα. Αλλά στην καρδιά του δημοκρατικού κόσμου.
Συνειδητοποιώ πως το δικαίωμα στην άμβλωση μπορεί ανά πάσα στιγμή να ανατραπεί και ότι μια παράσταση γύρω από αυτό το ζήτημα δεν έχει νόημα μόνο στην Πολωνία, αλλά και στην Ελλάδα και παντού.
