Ο αείμνηστος διευθυντής στην τότε 4η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Ηλίας Κόλλιας μου διηγήθηκε πριν από χρόνια την παρακάτω ιστορία. Κατά τη δεκαετία του ’70 τον επισκέφτηκε στο γραφείο του μια μεσήλικη Tουρκάλα. Από το παράθυρο της βιβλιοθήκης της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, όπου στεγαζόταν το νεότερο Νοσοκομείο της Ιπποτοκρατίας, του έδειξε τον χώρο. Του είπε πως εκεί, επί Ιταλοκρατίας, βρισκόταν το σπίτι της.
Η περίοδος της Ιταλοκρατίας στα Δωδεκάνησα αρχίζει το 1912. Με ενδιάμεση τη βραχύβια κατοχή από τους Γερμανούς και τους Άγγλους, διήρκεσε μέχρι την οριστική ενσωμάτωση των νησιών στο ελληνικό κράτος το 1947.
Τα ζητήματα της διαχείρισης των μνημείων και του περιβάλλοντα χώρου τους απασχόλησαν κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου τους φασίστες κατακτητές. Έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το νησί της Ρόδου. Στο πλαίσιο της αποικιακής πολιτικής τους είχαν ως στόχο την αναμόρφωση μνημείων και περιβάλλοντος σύμφωνα με έναν ιδεατό «ιταλικό» χαρακτήρα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της πρακτικής αποτέλεσε, εντός της τειχισμένης πόλης της Ρόδου, η περιοχή στην οποία ζούσε κάποτε η Τουρκάλα της ιστορίας μας. Στόχος των Ιταλών ήταν η δημιουργία μιας ενιαίας ζώνης αρχαιολογικού ενδιαφέροντος ανατολικά του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου, στο οποίο επίσης έγιναν εργασίες μεγάλης έκτασης.
Πριν αρχίσουν οι ανασκαφές η ιταλική διοίκηση έστειλε στους κατοίκους ειδοποιητήριο εκκένωσης και εγκατάλειψης της περιοχής με κάποια ανταλλάγματα. Η εντολή μάλιστα είχε ανελαστική ημερομηνία. Φαίνεται όμως ότι ελάχιστοι από τους κατοίκους έδωσαν την πρέπουσα σημασία.
Την προκαθορισμένη ημέρα εμφανίστηκαν Ιταλοί στρατιώτες και άρχισαν να πετούν τις οικοσκευές έξω από τις πόρτες και τα παράθυρα των σπιτιών. Οι ένοικοι έτρεχαν πανικόβλητοι προσπαθώντας να μαζέψουν τα πράγματά τους.
Όλα αυτά συμβαίνουν γύρω στο 1938. Στη συνέχεια η συνοικία ισοπεδώθηκε. Τα μπάζα μαζεύτηκαν και άρχισαν οι ανασκαφές, οι οποίες ολοκληρώθηκαν στα μέσα του 1940.
