Skip to content
Home » Κούκλες από κρατούμενες «διηγούνται» τις ιστορίες τους

Κούκλες από κρατούμενες «διηγούνται» τις ιστορίες τους

    Κούκλες από κρατούμενες «διηγούνται» τις ιστορίες τους

    Published

    Κούκλες από κρατούμενες «διηγούνται» τις ιστορίες τους

    Published
    Η κουκλοποιός Εύα Χειλαδάκη γράφει στο Short Stories για «Το επισκεπτήριο», την έκθεση κούκλας από τις κρατούμενες των φυλακών Θήβας (πρώην Κορυδαλλού) που υλοποιεί εδώ και 20 χρόνια το «Εργαστήρι Μαιρηβή»

    Οπως είπε κάποτε μια εθελόντρια της Άρσις για τις επισκέψεις μας στις φυλακές: «Δεν μπορούμε να φέρουμε τα άνω κάτω, αλλά μπορούμε να φέρουμε τα μέσα έξω». Και έχει δίκιο. Πρέπει να ακολουθούμε πάντα πολύ προσεκτικά τους κανονισμούς. Με τέσσερα ψαλίδια νηπιαγωγείου στην είσοδο και τέσσερα στην έξοδο. Και τα υλικά (υφάσματα, νήματα, χάντρες κ.λπ. για χειροτεχνίες και κούκλες) πρέπει να είναι από αυτά που επιτρέπονται. Σε περιορισμένες ποσότητες, γιατί οι κρατούμενες δεν έχουν πού να τα βάλουν. Όταν η Κριστίνα (η πιο παλιά της ομάδας, από τότε που ήμασταν στον Κορυδαλλό) τα είχε κρύψει σε κάποιο ψυγείο, έγινε θέμα…

    Προσπαθούμε λοιπόν να μη φέρουμε τα πάνω κάτω. Φέρνουμε όμως τα έργα των γυναικών έξω, δηλαδή διάφορες χειροτεχνίες, αλλά πιο πολύ κούκλες, κούκλες μοναδικές. Η καθεμία με την προσωπικότητά της. Πραγματικές κόρες των μαμάδων τους, που είναι γυναίκες όλων των ηλικιών, από κοριτσάκια μέχρι γιαγιάδες, από διάφορες χώρες. Γυναίκες αναλφάβητες μέχρι απόφοιτες πανεπιστημίου. Γυναίκες που βρίσκονται εκεί για πολύ διαφορετικούς λόγους, πολιτικές κρατούμενες, τσιγγάνες και «μπαλαμέ».

    Έχουν μάθει μεταξύ τους να επιβιώνουν, να δέχονται άλλες κουλτούρες, αλλά και να διδάσκουν η μία την άλλη τεχνικές από την πατρίδα τους και να μαθαίνουμε κι εμείς. Δεν τους κάνουμε δηλαδή συγκεκριμένο μάθημα. Παρακολουθούμε απλά τη ροή γνώσεων. Για παράδειγμα, έχει ενδιαφέρον μια κεντήστρια από την Αλβανία να χρησιμοποιήσει και κινέζικα στοιχεία.

    Τις δύο ώρες που είμαστε μαζί μοιράζω υλικά ανάλογα με το τι φτιάχνει η καθεμία και μαζεύω αυτά που έχουν τελειώσει μέσα στην εβδομάδα. («Σπέρνω κουρέλια και θερίζω κούκλες», τίτλος μιας εκδήλωσης στο Αττίλιο, «Σπορά».) Οι γυναίκες εκμεταλλεύονται τον χρόνο για να κόβουν ό,τι προλάβουν με αυτά τα ψεύτικα ψαλίδια. Και για να έχουν δουλειά μέχρι την επόμενη φορά, γιατί ψαλιδάκια διαθέτουν μόνο κάποιες λίγες τυχερές, όσων έχει εγκριθεί η αίτησή τους.

    Κοινός στόχος, να ξεπεράσουν τη μιζέρια του εγκλεισμού και να φτιάξουν κάτι όμορφο. Οι κούκλες τους θα βγουν έξω και θα μας «πουν» την ιστορία τους

    Εάν μου ζητήσουν, μπορεί και να τους κόψω κάποιο πατρόν. Η πρωτοβουλία είναι των γυναικών, φτιάχνουν αυτό που έχουν στο μυαλό και στην καρδιά τους.

    Υπάρχει και κάποιος χρόνος για συζήτηση. Τα προβλήματα άπειρα. Δεν λύνονται όλα, δυστυχώς. Τα χρήματα που βγάζουν με τη δουλειά τους μπορεί όμως να είναι μια μικρή ανακούφιση, να μπορούν να στείλουν στους δικούς τους ή να παραγγείλουν κάποια πράγματα από τον μπακάλη της φυλακής, να πάρουν τηλεκάρτα να μιλήσουν με την οικογένειά τους –εάν μένει εκτός Ελλάδας, αυτή η τηλεκάρτα τελειώνει πολύ γρήγορα– να μιλήσουν με τον δικηγόρο τους, με τα παιδιά τους, να δούνε τι κάνουν, εάν έχουν διαβάσει για το σχολείο κ.λπ.

    Τα παιδιά έξω περνάνε άλλες δυσκολίες. Πρόσφατα, π.χ., ήρθε για επισκεπτήριο η κόρη μιας κρατούμενης από το Βέλγιο και γνώρισε πρώτη φορά εκεί στη Θήβα τον μικρό αδελφό της που τον είχαν φέρει από ορφανοτροφείο της Αθήνας. Δεν μίλαγαν όμως κάποια γλώσσα κοινή κι έτσι η μαμά –μέσα σε όλη αυτήν τη συγκίνηση– έπρεπε να κάνει τον διερμηνέα.

    Η γλώσσα είναι ένα πρόβλημα γενικώς. Οι μετανάστριες που είναι χρονιά στη Θήβα έχουν μάθει ελληνικά (έχει και σχολείο για όσες προλάβουν να γραφτούν). Οι καινούργιες καμία φορά δεν μιλάνε η κάνουν πως δεν μιλάνε γιατί θέλουν την ησυχία τους. Πάντως θυμάμαι αυτό το κοριτσάκι από την Τουρκία που όντως μίλαγε μόνο τουρκικά. Είχε βρει όμως τη λύση. Μας έφερνε μια τσιγγάνα τουρκάλα, η οποία τα έλεγε σε κάποια από τις τσιγγάνες της ομάδας στα ρομανές, η οποία μου τα έλεγε στη συνέχεια στα ελληνικά. Η απάντηση έπαιρνε μετά τον ανάποδο δρόμο, ρελέ κανονικό.

    Μέσα από όλο αυτό το χάος υπάρχει όμως ένας κοινός στόχος. Να ξεπεράσουν τη μιζέρια του εγκλεισμού και να φτιάξουν κάτι όμορφο. Οι κούκλες τους θα βγουν έξω, θα βλέπουν τι γίνεται στον κόσμο και θα μας «πουν» την ιστορία τους.

    •••

    Το «Εργαστήρι Μαιρηβή» λειτουργεί από το 1999 με σκοπό την έρευνα, την εξάπλωση και τη διεύρυνση της τέχνης του Κουκλοθέατρου

    banner_300_250
    Picture of Εύα Χειλαδάκη
    H κουκλοποιός και κουκλοπαίκτρια Εύα Χειλαδάκη είναι υπεύθυνη για την έκθεση κούκλας «Το επισκεπτήριο» που υλοποιείται από τις κρατούμενες των φυλακών Θήβας

    Κεντρική φωτογραφία
    «Εργαστήριο Μαιρηβή»

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    χοροθεατρική σκηνική σύνθεση της Χριστίνας Κυριαζίδη [ΡΩΓΜΕΣ]
    Short

    Το κουκλοθέατρο, η ζωή μου όλη…

    Η κουκλοπαίκτρια Μαιρηβή Βερυκόκκου-Γεωργιάδου γράφει στο Short Stories για το πώς η αγάπη της για τις κούκλες την οδήγησε στη δημιουργία ενός χώρου αφιερωμένου στο κουκλοθέατρο, που φέτος γιορτάζει 25 χρόνια ζωής

    Ρία Παπαμανώλη_Τα μάτια του Καρίμ, του πρόσφυγα μαθητή μας, 26 χρόνια μετά
    Short

    Είκοσι έξι χρόνια μετά είδα ξανά τα μάτια του Καρίμ, του πρόσφυγα μαθητή μου

    Η Ρία Παπαμανώλη γράφει στο Short Stories για τη συγκινητική επίσκεψη στο 1ο Γυμνάσιο Λαυρίου του Καρίμ, του ασυνόδευτου αφγανόπουλου μιας τάξης υποδοχής του 1998, που ήρθε για να εκφράσει τις ευχαριστίες του στους ανθρώπους που τον βοήθησαν

    Μιμίκα Γιαννοπούλου Ιστορίες πηλού και εγκλεισμού στις φυλακές της Αγιάς Χανίων SHORTSTORIES
    Short

    Ιστορίες πηλού και εγκλεισμού στις φυλακές της Αγιάς Χανίων

    Η Μιμίκα Γιαννοπούλου γράφει στο Short Stories για τις ιδιόμορφες συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε, στις χανιώτικες φυλακές τη δεκαετία του 1990, η καταγραφή της τεχνικής κατασκευής της στάμνας με την κοίλη βάση με τη βοήθεια του παπά του χωριού