Skip to content
Home » Μια ιστορία για το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη που δεν ειπώθηκε ξανά

Μια ιστορία για το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη που δεν ειπώθηκε ξανά

    Μια ιστορία για το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη που δεν ειπώθηκε ξανά

    Published
    Ο Αλέξανδρος Ιόλας με τη Μάρω Λάγια στη Θεσσαλονίκη τη δεκαετία του 1980

    Μια ιστορία για το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη που δεν ειπώθηκε ξανά

    Published
    Ο Αλέξανδρος Ιόλας με τη Μάρω Λάγια στη Θεσσαλονίκη τη δεκαετία του 1980
    Η Θούλη Μισιρλόγλου αφηγείται στο Short Stories το success story της ίδρυσης του πρώτου μουσείου σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα, γυρνώντας πίσω τον χρόνο στη μέρα του καταστροφικού σεισμού του 1978 στη Θεσσαλονίκη

    Τον Φεβρουάριο 1980 η Μάρω Λάγια, της θρυλικής πια γκαλερί της Θεσσαλονίκης ΖΗΤΑ-ΜΙ, έγραφε στον Αλέξανδρο Ιόλα:

    «Αγαπητέ μου Ιόλα,
    Ευχαριστώ και πάλι εκ μέρους όλων μας για τη θερμή συμπαράστασή σου στο δύσκολο έργο που αναλάβαμε. Πιστεύουμε όλοι στη βοήθειά σου, γνωρίζοντας καλά ότι η δική σου συμμετοχή μπορεί να είναι αποφασιστικής σημασίας για την ίδρυση του Μουσείου. Όπως και προφορικά σου έχω πει, στόχος μας είναι η δημιουργία μιας συλλογής ενός μουσείου με πολύ καλά έργα και μακάρι με διεθνή ακτινοβολία. Στόχος μας είναι να δώσουμε σ’ αυτό τον τόπο δείγματα της ποιότητας εκείνης που με τα σημερινά δεδομένα του είναι εντελώς απρόσιτη. Αν κατορθώσουμε να συγκεντρώσουμε είκοσι έργα μεγάλων καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο, όχι είκοσι υπογραφές μόνο, αλλά είκοσι έργα αντιπροσωπευτικά της τέχνης του αιώνα μας, το Μουσείο δεν χρειάζεται άλλο τίποτα για να υπάρξει…».

    Το γράμμα στέλνεται σχεδόν δύο χρόνια μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1978 στη Θεσσαλονίκη. Τότε που ο Αλέξανδρος Ιόλας με ένα τηλεφώνημα είχε ενδιαφερθεί για την τύχη της φίλης του Μάρως. Και εκείνη του είχε προτείνει την ίδρυση ενός μουσείου σύγχρονης τέχνης στη Θεσσαλονίκη.

    Την ίδια στιγμή που –αμέσως μετά τον σεισμό– στο κτήμα της οικογένειας Δαμπασίνα (οικογένεια της Μάρως Λάγια και της Κατερίνας Καμάρα), μια παρέα φιλότεχνων πολιτών, οι οποίοι είχαν βρει καταφύγιο εκεί, συζητούσε ανάλογα θέματα. Ανάμεσά τους ο Αργύρης Μαλτσίδης ο οποίος είχε επισκεφτεί το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στα Σκόπια, που επίσης είχε ιδρυθεί ύστερα από σεισμό. Αυτή η επίσκεψη, σύμφωνα με τον Μαλτσίδη, ήταν από τους παράγοντες που είχε πυροδοτήσει ανάλογη συζήτηση στη Θεσσαλονίκη.

    Η ίδρυσή του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης παραμένει, σαράντα χρόνια μετά, το μεγάλο success story της κοινωνίας των πολιτών στη Θεσσαλονίκη και τη χώρα

    Ο Ιόλας τηλεφώνησε στη Μάρω την ίδια ώρα του σεισμού και πριν από αυτές τις συζητήσεις; Λίγο μετά; Η πάντα αυθόρμητη και ευφυής Μάρω βρήκε την καταλληλότερη ευκαιρία και το καταλληλότερο πρόσωπο να συνδράμει στον φιλόδοξο στόχο που μπορεί να είχε ήδη αρχίσει να χαρτογραφείται με αδρές γραμμές μεταξύ φίλων;

    Σήμερα δεν είναι όλοι οι τότε πρωταγωνιστές σε θέση να καταθέσουν τη δική τους μαρτυρία. Και η μνήμη συχνά εξαχνώνεται ή ανακατασκευάζεται.

    Γεγονός παραμένει ότι αυτή η διευρυμένη ομάδα ανθρώπων της Θεσσαλονίκης, στην οποία καθένας και καθεμία είχε τη δική του/της βαρύτητα, τα κατάφερε. Η θέλησή τους συντονίστηκε και κατάφεραν να συγκροτήσουν το Μακεδονικό Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης, από το οποίο τελικά ιδρύθηκε το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το πρώτο μουσείο σύγχρονης τέχνης της Ελλάδας. Η ίδρυσή του παραμένει, σαράντα χρόνια μετά, το μεγάλο success story της κοινωνίας των πολιτών στη Θεσσαλονίκη και τη χώρα.

    Στην έκθεση Από εδώ και πέρα. Ιστορίες για το επόμενο αύριο περιλαμβάνονται πολλές ιστορίες, οι περισσότερες από τις οποίες κυρίως φωτίζουν σημαντικά βιώματα των καλλιτεχνών που καθόρισαν τη δημιουργικότητά τους. Το success story της ίδρυσης του μουσείου, η πιο μεγάλη ιστορία του, δεν παρουσιάζεται εκ νέου αναλυτικά στην έκθεση, καθώς είναι εργοκεντρική.

    Σε μια προσωποκεντρική έκθεση όμως η Μάρω Λάγια, ο Πέτρος Καμάρας, η Κατερίνα Καμάρα και η Ξανθίππη Χόιπελ θα ήταν τα πρόσωπα-κλειδιά της αρχής και της συνέχειας ενός μουσείου σύγχρονης τέχνης που σήμερα ξαναζεί ανανεωμένο.

    Και αυτή είναι μια ιστορία που θα περιλαμβανόταν.

    •••

    Με την έκθεση Από εδώ και πέρα. Ιστορίες για ένα επόμενο αύριο, το MOMus – Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης παρουσιάζει περίπου 200 έργα από τη συλλογή του, καθώς και περισσότερες από 100 ιστορίες για τους καλλιτέχνες και τα έργα που συμμετέχουν. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 17.11.2024.

    banner_300_250
    Picture of Θούλη Μισιρλόγλου
    H Θούλη Μισιρλόγλου είναι ιστορικός τέχνης και καλλιτεχνική διευθύντρια του MOMus – Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

    Κεντρική φωτογραφία
    Από το αρχείο του μουσείου

    Πορτρέτο
    Κώστας Αμοιρίδης

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    Σολομόν Νικρίτιν short stories momus
    Short

    Πώς ο Σολομόν Νικρίτιν παρουσίασε το 1924 στη Μόσχα το σύστημα τέχνης που επινόησε

    Η ιστορικός τέχνης Λιουμπόβ Πτσέλκινα αφηγείται στο Short Stories την ιστορία πίσω από το έργο του καινοτόμου Σολομόν Νικρίτιν με το οποίο πριν από έναν αιώνα διακήρυττε μια νέα γλώσσα της τέχνης

    Nelly’s shortstoriesgr
    Photo

    Οι πρωταγωνιστές του φωτογραφικού φακού της Nelly’s

    Μια έκθεση («Nelly’s»), ένα μουσείο (MOMus – Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης), 185 δημιουργίες μιας μυθικής φωτογράφου (Έλλη Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη), εικόνες που αποτυπώνουν διαφορετικές αισθητικές τάσεις και καταγράφουν την ιστορική εξέλιξη των φωτογραφικών τεχνικών