Skip to content
Home » Πώς ο Σολομόν Νικρίτιν παρουσίασε το 1924 στη Μόσχα το σύστημα τέχνης που επινόησε

Πώς ο Σολομόν Νικρίτιν παρουσίασε το 1924 στη Μόσχα το σύστημα τέχνης που επινόησε

    Πώς ο Σολομόν Νικρίτιν παρουσίασε το 1924 στη Μόσχα το σύστημα τέχνης που επινόησε

    Published
    Αναπαράσταση της περίφημης εικαστικής εγκατάστασης του Σολομόν Νικρίτιν με τίτλο «Τεκτονική» (Μόσχα, 1924) στο MOMus – Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης – Συλλογή Κωστάκη

    Πώς ο Σολομόν Νικρίτιν παρουσίασε το 1924 στη Μόσχα το σύστημα τέχνης που επινόησε

    Published
    Αναπαράσταση της περίφημης εικαστικής εγκατάστασης του Σολομόν Νικρίτιν με τίτλο «Τεκτονική» (Μόσχα, 1924) στο MOMus – Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης – Συλλογή Κωστάκη
    Η ιστορικός τέχνης Λιουμπόβ Πτσέλκινα αφηγείται στο Short Stories την ιστορία πίσω από το έργο του καινοτόμου Σολομόν Νικρίτιν με το οποίο πριν από έναν αιώνα διακήρυττε μια νέα γλώσσα της τέχνης

    Το 1924 στη Μόσχα συνέβη ένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικό γεγονός. Στην Πρώτη Διαλογική Έκθεση των Ενώσεων της Ενεργούς Επαναστατικής Τέχνης η ομάδα Μέθοδος, με επικεφαλής τον Σολομόν Νικρίτιν, έκανε αισθητή την παρουσία της με τα έργα τέχνης και τις διακηρύξεις της.

    Τα έργα τους ήταν ασυνήθιστα, με εξαιρετικά περίεργους τίτλους. Για παράδειγμα, ένας πίνακας του Κλίμεντ Ρεντκό είχε τίτλο Η φόρμουλα του εγώ μου. Ενώ μια σειρά έργων του Αλεξάντρ Τίσλερ έφερε τίτλους όπως Επιθυμία να συνθλίψω το κεφάλι, Κοιτάζουν με τα κιάλια κ.λπ.

    Περισσότερο από όλους όμως το κοινό εντυπωσίασε ο Σολομόν Νικρίτιν. Κρέμασε στον τοίχο έναν τεράστιο καμβά και κόλλησε πάνω του ένα εξίσου μεγάλο φύλλο χαρτί. Με αυτόν τον τρόπο θέλησε να δείξει ότι και αυτό ήταν ένα είδος «καλλιτεχνικής δημιουργίας», ένα είδος δικό του.

    Πάνω στο χαρτί έγραψε με μικρά γράμματα στο χέρι ένα κείμενο για το νέο σύστημα τέχνης που ο ίδιος επινόησε, την Τεκτονική. Εξηγούσε στον θεατή ποια θα έπρεπε να είναι η νέα γλώσσα της τέχνης. Και με διαγράμματα και μαθηματικούς υπολογισμούς γινόταν φανερό ότι αυτό το σύστημα βασιζόταν σε επιστημονικά δεδομένα.

    Δίπλα στον «πίνακά» του ο Νικρίτιν τοποθέτησε μια σκάλα. Και πρότεινε στους θεατές να τη χρησιμοποιήσουν και να «αφιερώσουν δύο ώρες, ώστε να παρατηρήσουν διεξοδικά» το κείμενο και τα διαγράμματα, προκειμένου να κατανοήσουν το έργο.

    «Εκθέτω τον πίνακα ως απόδειξη της καλλιτεχνικής μου επιδεξιότητας, την οποία απαρνούμαι επειδή τη θεωρώ κοινωνικά αντιδραστική» (Σολομόν Νικρίτιν)

    Αξίζει να σημειωθεί ότι κοντά σε αυτό τον καμβά και τα σχεδιαγράμματα ο Νικρίτιν κρέμασε σε χρυσή κορνίζα ένα πορτρέτο του φίλου του και καλλιτέχνη Λ. Γ. Ρέζνικοφ, τον οποίο ζωγράφισε απολύτως ρεαλιστικά σε ακαδημαϊκό στιλ. Στη λεζάντα του πορτρέτου έγραψε τα εξής: «Εκθέτω αυτό τον πίνακα ως απόδειξη της καλλιτεχνικής μου επιδεξιότητας, την οποία απαρνούμαι επειδή τη θεωρώ κοινωνικά αντιδραστική».

    Αυτή η αντίθεση μεταξύ των δύο έργων έκανε αντιληπτό περισσότερο από οποιοδήποτε κείμενο το νέο περιεχόμενο της τέχνης, την οποία διακήρυτταν ο Νικρίτιν και οι ομοϊδεάτες του.

    Για την εποχή του αυτό ήταν ένα άνευ προηγουμένου γεγονός, το οποίο σήμερα θα χαρακτηριζόταν ως μια σύγχρονη καλλιτεχνική δράση στο πλαίσιο της εννοιολογικής τέχνης. Έτσι ο Νικρίτιν (με την ομάδα του) έγινε ένας από τους πρώτους καλλιτέχνες που χρησιμοποίησαν ως μέθοδο την εγκατάσταση στον χώρο για την έκθεση των πρωτότυπων ιδεών τους.

    •••

    Η έκθεση Σολομόν Νικρίτιν (1898-1965). Ακούγοντας τη ζωή, η οποία ξεδιπλώνεται μέσα από 300 έργα τέχνης, αρχειακό υλικό και αντικείμενα από τη Συλλογή Κωστάκη του Μουσείου και ιδιωτικές συλλογές, εγκαταστάσεις και οπτικοακουστικό υλικό, παρουσιάζεται στο MOMus – Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης – Συλλογή Κωστάκη έως την Κυριακή 19 Μαΐου. Το Σάββατο 18 Μαΐου, Διεθνής Ημέρα Μουσείων, η είσοδος είναι ελεύθερη (12.00-17.00).

    banner_300_250
    Picture of Λιουμπόβ Πτσέλκινα
    Η Λιουμπόβ Πτσέλκινα είναι ιστορικός τέχνης, επιμελήτρια της έκθεσης «Σολομόν Νικρίτιν (1898-1965). Ακούγοντας τη ζωή» στο MOMus – Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης – Συλλογή Κωστάκη

    Κεντρική φωτογραφία
    Antonis Vlachos – Dana Huetz

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    Θεσσαλονίκη shortstoriesgr
    Photo

    Αιώνια Θεσσαλονίκη: Μια υπαρξιακή ακτινογραφία της πόλης

    Στο λεύκωμα «Αιώνια Θεσσαλονίκη – Ένα συλλογικό στιγμιότυπο στον 21ο αιώνα» η φωτογραφική ματιά σύγχρονων καλλιτεχνών και η συγγραφική πένα σύγχρονων λογοτεχνών σκιαγραφούν την ταυτότητα της Θεσσαλονίκης του 21ου αιώνα

    Solomon Νικρίτιν shortstoriesgr
    Photo

    Το οξύ πνεύμα του Σολομόν Νικρίτιν

    Σπαράγματα από την αναδρομική έκθεση «Σολομόν Νικρίτιν (1898-1965). Ακούγοντας τη ζωή» η οποία παρουσιάζεται στο MOMus – Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης – Συλλογή Κωστάκη στη Θεσσαλονίκη