Skip to content
Home » Πίσω από την έκθεση «Ιστορίες κάτω από τις Πέτρες» στη Φλώρινα

Πίσω από την έκθεση «Ιστορίες κάτω από τις Πέτρες» στη Φλώρινα

    Πίσω από την έκθεση «Ιστορίες κάτω από τις Πέτρες» στη Φλώρινα

    Published

    Πίσω από την έκθεση «Ιστορίες κάτω από τις Πέτρες» στη Φλώρινα

    Published
    Ο Θωμάς Τσουκαλάς γράφει στο Short Stories για τις προκλήσεις και τις ευθύνες του μουσειολόγου, με αφορμή τον σχεδιασμό μιας περιοδικής έκθεσης στο Αρχαιολογικό Μουσείο Φλώρινας

    Ξεκινώντας τις πρώτες σκέψεις πάνω σε κάθε νέο εκθεσιακό έργο, ψάχνω τον τόπο. Πού βρίσκεται, τι υπάρχει εκεί γύρω, τι ξέρει κάποιος γι’ αυτόν, πόση ώρα χρειάζεται κάποιος για να φτάσει εκεί και ποιος είναι ο ευκολότερος τρόπος. Η ακριτική Φλώρινα ακούγεται μακρινή αλλά απέχει μόλις δύο ώρες από τη Θεσσαλονίκη.

    Η απόσταση βέβαια δεν αποδίδεται πάντα με χιλιόμετρα. Είναι η διαφορετική αίσθηση του τόπου που πας από τον τόπο που ζεις.

    Στη Φλώρινα δημιουργήσαμε την έκθεση για το έργο αποκατάστασης και ανάδειξης του οικισμού των Πετρών. Ιστορίες κάτω από τις Πέτρες, λοιπόν, Aπό την ανασκαφή στην αναστήλωση.

    Άλλη μια έκθεση η οποία όμως έκρυβε μια πρόσθετη πρόκληση. Δεν αναφέρομαι στις προκλήσεις που πάντα υπάρχουν σε επιστημονικό ή φιλοσοφικό επίπεδο, αλλά σε πρακτικό. Φτάνεις στον νέο τόπο, στο Αρχαιολογικό Μουσείο, με σκοπό να γνωρίσεις τον χώρο όπου θα σχεδιάσεις μια περιοδική έκθεση και διαπιστώνεις ότι το μουσείο δεν διαθέτει χώρο περιοδικών εκθέσεων.

    Οι δυο εκθέσεις, μόνιμη και προσωρινή, πρέπει να συνυπάρξουν στον ίδιο χώρο. Όχι από επιλογή αλλά από ανάγκη. Και αυτήν τη ιδιαίτερη συνθήκη προσπαθείς από μειονέκτημα να τη διαχειριστείς ως προδιαγραφή. Ίσως όχι απαραίτητα αρνητική. Είναι μέρος της διαδικασίας εγκλιματισμού στον νέο τόπο.

    Έτσι η νέα έκθεση ξεπροβάλλει μες στη μόνιμη όχι σαν εισβολέας, μα ούτε και σαν φίλος. Σε πρώτο επίπεδο λειτουργούν ανεξάρτητα. Σε δεύτερο επίπεδο συνομιλούν διστακτικά. Είναι σαν να κρατάμε τις αποστάσεις μας μέχρι να σπάσει ο πάγος και να γνωριστούμε καλύτερα, ρίχνοντας κλεφτές ματιές ο ένας στον άλλο.

    Και ο επισκέπτης θα διαπιστώσει ότι κάτι συμβαίνει. Δυο θέματα στους ίδιους χώρους, ένα μόνιμο κι ένα προσωρινό. Τα επιβλητικά αγάλματα της μόνιμης έκθεσης στην περίμετρο μοιάζουν να περιεργάζονται τον αναπάντεχο επισκέπτη της περιοδικής έκθεσης στο κέντρο του χώρου.

    Άλλη μια έκθεση; Όχι μόνο. Άλλη μια γνωριμία με ένα μέρος της Ελλάδας.

    Λιγοστός ο πληθυσμός της περιοχής, λιγοστός ο κόσμος στα εγκαίνια, χαμηλωμένα τα φώτα. Αλλά αυτός είναι ο χαρακτήρας του τόπου. Τελικά αυτό εκτιμάς

    Λιγοστός ο πληθυσμός της περιοχής, λιγοστός ο κόσμος στα εγκαίνια, χαμηλωμένα τα φώτα, αφανείς οι τοπικοί άρχοντες. Αλλά αυτός είναι ο χαρακτήρας του τόπου. Και τελικά αυτό εκτιμάς. Όσοι ήταν εκεί νοιάστηκαν να έρθουν.

    Βλέποντας τα μικρά αλλά επίπονα έργα της τοπικής εφορείας αρχαιοτήτων μοιάζουν ταπεινά μπροστά στα μεγαλεπήβολα έργα άλλων τόπων. Καμιά φορά μοιάζουν σχεδόν μάταια. Δεν είναι όμως.

    Είναι τα μικρά κομμάτια ενός παζλ που συνθέτουν το τεράστιο δίκτυο αρχαιολογικών έργων σε κάθε γωνιά της χώρας. Ένα δίκτυο που συχνά υποτιμούμε βλέποντας απομονωμένους και ξεχασμένους αρχαιολογικούς τόπους, αλλά είναι αυτοί που όχι μόνο φανερώνουν μια μακραίωνη ιστορία, αλλά διαμορφώνουν και τον χαρακτήρα μιας ολόκληρης χώρας στο παρόν, αποτέλεσμα κυρίως του αγώνα αυτής της παράξενης ομάδας ανθρώπων, των αρχαιολόγων.

    Αυτό τελικά είναι το βάρος της ευθύνης του μουσειολόγου στην εκπόνηση μιας μουσειολογικής και μουσειογραφικής μελέτης, στον σχεδιασμό της έκθεσης, συχνά ως η τελευταία πράξη ενός πολύχρονου έργου σε κάθε τόπο, όσο μακρινός κι αν μοιάζει.

    •••

    Η περιοδική έκθεση Ιστορίες κάτω από τις Πέτρες. Από την ανασκαφή στην αναστήλωση στο Αρχαιολογικό Μουσείο Φλώρινας θα παραμείνει ανοιχτή για το κοινό έως τις 05.06.2024.

    banner_300_250
    Picture of Θωμάς Τσουκαλάς
    Ο Θωμάς Τσουκαλάς είναι αρχιτέκτονας – μουσειολόγος

    Κεντρική φωτογραφία
    Θωμάς Τσουκαλάς

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    Κιλκις_Έφη Οικονόμου_το χωριό που αγάπησε μια αρχαία πόλη short stories
    Short

    Ένα χωριό στο Κιλκίς που αγάπησε μια αρχαία πόλη

    Η αρχαιολόγος Έφη Οικονόμου αφηγείται στο Short Stories την ιστορία των ανασκαφών στο χωριό της, τους Άνω Αποστόλους Κιλκίς, που φέρνουν σταδιακά στο φως την Αρχαία Μόρυλλο, κάνοντας περήφανους τους σημερινούς κατοίκους

    Ευαγγελία Αγγέλκου_μια σφιχτή αγκαλία για την ξεναγήστρα_ shortstories
    Short

    Μια σφιχτή παιδική αγκαλιά για την «ξεναγήστρα»

    Η αρχαιολόγος Ευαγγελία Αγγέλκου γράφει στο Short Stories για ένα τρυφερό περιστατικό με ένα μικρό κορίτσι, κάποιους μήνες ύστερα από μια κυριακάτικη ξενάγηση στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη