Skip to content
Home » «Πολέντας ε; Ο φόβος και τρόμος τω Σφακίω»

«Πολέντας ε; Ο φόβος και τρόμος τω Σφακίω»

    «Πολέντας ε; Ο φόβος και τρόμος τω Σφακίω»

    Published
    O αδελφός του προπάππου του Μανόλη Πολέντα, Σταυριανός Πολέντας ή Σισανές (1856-1959)

    «Πολέντας ε; Ο φόβος και τρόμος τω Σφακίω»

    Published
    O αδελφός του προπάππου του Μανόλη Πολέντα, Σταυριανός Πολέντας ή Σισανές (1856-1959)
    Ο δημοσιογράφος Μανόλης Πολέντας γράφει στο Short Stories μια προσωπική ιστορία από την Κρήτη της δεκαετίας του 1990 για να αναστοχαστεί σχετικά με το δημοκρατικό αίσθημα, την παλικαριά και τη στάση απέναντι στη λεκτική χυδαιότητα

    Από τότε που διαμορφώθηκε στην ψυχή/νου μου μια μαρξική ιδέα για τον τρόπο της ζωής του ανθρώπου και δεδομένης της κατά το ήμισυ καταγωγής μου από τα Σφακιά ήμουν και συνεχίζω να είμαι υπερήφανος για κάποιους συγκεκριμένους Σφακιανούς. Τον Δασκαλογιάννη, τον Σταυριανό Πολέντα, τον Έλληνα μέντορά μου σύντροφο Μιχ. Ράπτη (Πάμπλο), τον Εμμανουήλ Κριαρά, τον Ανδρέα Φραγκιά.

    Και επειδή τελευταία διάφοροι φίλοι και κάποιοι σύντροφοι από το εξ αγχιστείας συγγενικό μου κόμμα, τον ΣΥΡΙΖΑ (δεν αποδέχτηκα ποτέ το Π.Σ. που ακολούθησε), με συγκρίνουν με άλλους, ένθερμους Σφακιανούς στο κόμμα, θυμήθηκα ένα περιστατικό που πρέπει να έλαβε χώρα στα μέσα της δεκαετίας του 1990.

    Ήμουν στο φέρι μποτ από Σούδα προς Πειραιά. Πριν σαλπάρει καθόμουνα και διάβαζα ποιήματα του Μανόλη Αναγνωστάκη στη γέφυρα που κοίταζε προς τη Δύση, ώστε να μη χάσω την ίδια ώρα και το ηλιοβασίλεμα.

    Μερικές θέσεις δεξιά μου καθόταν ένας ηλικιωμένος Κρητικός με στιβάνια, κατσούνα και σακάκι (το τελευταίο μου έκανε εντύπωση καθώς είχε πολλή ζέστη έξω).

    Στην κουπαστή στεκότανε ένας νεαρός και με κοίταζε ενώ τον έκοβα πίσω από τα γυαλιά χωρίς να το ξέρει. Κάποια στιγμή μου φωνάζει, «Πολέντα, εσύ δεν είσαι, ρε Μανόλη;». Του έγνεψα καταφατικά. Με πλησίασε και μου έσφιξε το χέρι λέγοντάς μου πως ήμασταν συμμαθητές στο 7ο Δημοτικό Χανίων. «Α, ναι, ρε φίλε» απάντησα χωρίς να τον θυμάμαι.

    Ο Σφακιανός πιο πέρα πετάγεται και λέει αρκετά δυνατά: «Πολέντας ε; Ο φόβος και τρόμος τω Σφακίω».

    Τον κοίταξα με χαμόγελο, περιέργεια, αλλά και δυσαρέσκεια. Θυμήθηκα τον τρυφερό πατέρα μου τον Σφακιανό που μου δίδασκε από τα φασκιά πως οι πραγματικοί άντρες δεν επιτίθενται. Δεν μισούν, είναι δημοκράτες με όλες τις έννοιες.

    Κεντρώος ήταν ο πατέρας μου. Η λέξη δημοκρατία περιείχε όλες τις έννοιες της ζωής του ανθρώπου.

    Θυμήθηκα τον τρυφερό πατέρα μου τον Σφακιανό που μου δίδασκε πως οι πραγματικοί άντρες δεν επιτίθενται, είναι δημοκράτες με όλες τις έννοιες

    Στα πιο μεγάλα μου χρόνια διαφωνήσαμε αρκετές φορές γιατί η δική μου έννοια της δημοκρατίας ήταν πολύ «κόκκινη» για τις αρχές του. Αλλά ποτέ δεν ανταλλάξαμε χυδαιολογίες για το θέμα.

    Γύρισα λοιπόν στον Σφακιανό, τον πλησίασα και τον ρώτησα: «Μπάρμπα, θωρείς πράμα απάνω μου που να σε φοβίζει, να σε τρομοκρατεί;».

    – «Όι, κοπέλι μου, πράμα».

    – «Ε, τότες; Ήντα μου λες».

    – «Ήθελα να πω πως η οικογένειά σου ήτονε καλοί αθρώποι. Eκυνηγούσανε μόνο τσι κακούς».

    Σκέφτηκα και το άφησα ως εκεί. Τον χτύπησα τρυφερά στην πλάτη και επέστρεψα στο κάθισμά μου.

    Στα 13 έφυγα με την οικογένειά μου από τα Χανιά. Στα Σφακιά είχα πάει τρεις φορές μέχρι τότε, αν θυμάμαι καλά, και έχω πάει άλλες τρεις φορές έκτοτε.

    Η μητέρα μου –που ήταν από την Επισκοπή Ρεθύμνης και που μεγάλωσε από τα γεννοφάσκια της μέχρι που έγινε γυναίκα στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου– θαύμαζε τους Σφακιανούς. Αλλά τη θυμάμαι να με συμβουλεύει να μην τρώω σαν αυτούς και να χρησιμοποιώ πιο ωραίους τρόπους τρώγοντας.

    Ανεξάρτητα από τις εξελίξεις στη ζωή μου και στους τρόπους μου σήμερα, κάτι άλλο μου έχει μείνει ως σημαντική εντύπωση από τους Σφακιανούς της παλιάς γενιάς που γνώρισα μικρός και έπειτα πιο μεγάλος: όταν έρχονται αντιμέτωποι με τη λεκτική χυδαιότητα των ανθρώπων, πάντα είναι αμήχανοι, πάντα με μια θλιμμένη, φευγαλέα έκφραση στο πρόσωπο ως αντίδραση σε αυτή.

    banner_300_250
    Picture of Μανόλης Πολέντας
    Ο Μανόλης Πολέντας είναι ποιητής και δημοσιογράφος

    Κεντρική φωτογραφία
    Από το προσωπικό αρχείο του Μανόλη Πολέντα

    MORE STORIES