Skip to content
Home » Στη Σούγια ξεσηκώθηκαν εναντίον των «εχθρών της προόδου»

Στη Σούγια ξεσηκώθηκαν εναντίον των «εχθρών της προόδου»

    Στη Σούγια ξεσηκώθηκαν εναντίον των «εχθρών της προόδου»

    Published

    Στη Σούγια ξεσηκώθηκαν εναντίον των «εχθρών της προόδου»

    Published
    Η Μεταξία Τσιποπούλου αφηγείται στο Short Stories μια ιστορία καταστροφής αρχαιολογικού χώρου στη Σούγια της Κρήτης με τη συμμετοχή των αρχών του τόπου και χωρικών στις αρχές της δεκαετίας του ’80

    Χανιά. Αρχές δεκαετίας του ’80. Βραδάκι Πρωτομαγιάς. Μόλις είχα γυρίσει από εκδρομή. Τηλεφώνημα από τον προϊστάμενο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χανίων Γιάννη Τζεδάκι. Με ενημερώνει για μια έκρυθμη κατάσταση που είχε δημιουργηθεί την παραμονή στη Σούγια Σελίνου, στην παραλία του Λιβυκού. Μου λέει να ετοιμαστώ για αυτοψία την επομένη.

    Τα πράγματα είχαν ως εξής: με εντολή του προέδρου της κοινότητας οι κάτοικοι, αφού έκλεισαν τον δρόμο της πρόσβασης από τα Χανιά, έκοψαν το τηλέφωνο του χωριού. Έβαλαν μια μπουλντόζα και άνοιξαν αγροτικό δρόμο μέσα από τον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο, καταστρέφοντας τμήμα του ρωμαϊκού νεκροταφείου.

    Όχι μόνο δεν είχε ζητηθεί άδεια της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, αλλά και όλο το χωριό είχε ξεσηκωθεί «εναντίον των αρχαιολόγων-εχθρών της προόδου». Το λεωφορείο της γραμμής από τα Χανιά δεν είχε καταφέρει να προσεγγίσει και αναγκάστηκε να επιστρέψει. Είχαν αναρτήσει πανό και μαύρες σημαίες.

    Όμως, επειδή ως γνωστόν ο θεός αγαπάει και τον νοικοκύρη, ο φύλακας αρχαιοτήτων της περιοχής –όχι χωρίς κίνδυνο της ζωής του– κατάφερε μυστικά να το σκάσει, να πάει σε κοντινό χωριό και να τηλεφωνήσει από εκεί στον προϊστάμενό μας.

    Η δική μου αποστολή μου ήταν να πάω στη Σούγια για αυτοψία με το υπηρεσιακό αυτοκίνητο, συνοδευόμενη από τον έμπειρο αρχιτεχνίτη Νίκο Δασκαλάκη. Να φωτογραφίσω και να επιστρέψω για να αναφέρω.

    Την επομένη ξεκινήσαμε από τα Χανιά και ύστερα από καμιά ώρα φτάσαμε στην είσοδο του χωριού. Αντικρίσαμε μια ομάδα μαυροντυμένων γιαγιάδων που φύλαγαν τον δρόμο φραγμένο με σχοινί. Βλέποντας το αυτοκίνητο «της αρχαιολογίας», βάζουν τις φωνές, αρχίζουν τις κατάρες, περιλαμβανομένων και πολλών σχετικών με θανάτους όλων των συγγενών μας από καρκίνο. Μας φωνάζουν να φύγουμε «για να μη χυθεί αίμα».

    Ο Νίκος, Κρητικός βέβαια, μου λέει ανήσυχος: «Βρε Μεταξία, μήπως να γυρίσουμε πίσω;». Δεν υπήρχε περίπτωση. Ζητώ να δω τον πρόεδρο της κοινότητας. Αδύνατον. Τους ζητάω να με αφήσουν να πάω στο αστυνομικό τμήμα.

    Γυρίζει ο Πρόεδρος στον Προϊστάμενό μου, τον χτυπάει στον ώμο και του λέει: «Είναι όμως αυτή η κοπελιά παλικάρι»

    Χρειαζόμαστε προστασία για να φτάσουμε στον χώρο της αυτοψίας. Με τα πολλά με αφήνουν να περάσω, συνεχίζοντας τις βρισιές και τις απειλές. Ο μοναδικός αστυνομικός δεν ήταν στο τμήμα. Κάποιος μου είπε ότι θα τον έβρισκα στην παραλία. Πάω, τον ψάχνω, αυτός με το μαγιό, συστήνομαι: «Επιμελήτρια αρχαιοτήτων». Ζητώ να με συνοδεύσει στην αυτοψία. Πάμε μαζί στο σπίτι του, περιμένω απέξω για να φορέσει τη στολή.

    Εμφανίζεται ύστερα από λίγο με ξεκούμπωτο το πουκάμισο. Τον κοιτάζω περίεργα. Μου δικαιολογείται: «Ξέρετε, έχω έναν χρόνο να φορέσω τη στολή και μου έχει μικρύνει». Τέλος πάντων με συνοδεύει ξεκούμπωτος και μάλλον παρά τη θέλησή του, κάνω τη φωτογράφιση, επιστρέφουμε στην εφορεία.

    Η καταστροφή ήταν αρκετά σοβαρή και ύστερα από λίγες μέρες το υπουργείο όρισε νέα αυτοψία από μια επιτροπή αποτελούμενη από τους εφόρους Κωστή Δαβάρα (από την ανατολική Κρήτη) και Γιάννη Τζεδάκι και εμένα ως γραμματέα. Η δεύτερη αυτή επίσκεψη δεν είχε καμιά σχέση με την πρώτη. Όλα ήταν ήρεμα. Ο πρόεδρος μας περίμενε, μας συνόδευσε, είχε ετοιμάσει και τραπέζι στην ταβέρνα για τη συνέχεια. Νόμιζα ότι ήμουν σε άλλη χώρα.

    Και εκεί, ανάμεσα σε ψητά ψάρια και ένα βουνό τηγανητά κολοκυθάκια (για τον χορτοφάγο Δαβάρα), συνοδεία τσικουδιάς και κρασιού, γενικής ευθυμίας και χαλαρότητας, γυρίζει ο πρόεδρος στον προϊστάμενό μου, τον χτυπάει στον ώμο και του λέει: «Είναι όμως αυτή η κοπελιά παλικάρι».

    Ο Κωστής Δαβάρας έμελλε να γίνει ο επόμενος προϊστάμενός μου και στην (πανέμορφη) Σούγια δεν θέλησα να ξαναπάω έκτοτε.

    banner_300_250
    Picture of Μεταξία Τσιποπούλου
    Η Μεταξία Τσιποπούλου είναι αρχαιολόγος, επίτιμη διευθύντρια Υπουργείου Πολιτισμού

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    υπουργειο πολιτισμου
    Short

    Πώς ο Αριστοτέλης με βοήθησε να μη γίνω γενική διευθύντρια της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας

    Η επίτιμη διευθύντρια του Υπουργείου Πολιτισμού Μεταξία Τσιποπούλου καταθέτει στο Short Stories τη μαρτυρία της για τη διαδικασία της προφορικής συνέντευξης που έδωσε, στις αρχές του αιώνα, σε ειδική Επιτροπή Κρίσεων

    Mεταξία Τσιποπούλου αρχαιολόγος short stories
    Short

    «Δεν μιλώ με γυναίκες»: Η σεξιστική συμπεριφορά προς μια διευθύντρια ανασκαφής

    Η Μεταξία Τσιποπούλου αφηγείται στο Short Stories ένα ιλαροτραγικό επεισόδιο από την πρώτη μέρα της ανασκαφής στα Αχλάδια Σητείας το 1991 όταν η φράση «Εγώ δε μιλώ με γυναίκες» κατέληξε σαν γλυκόπικρο ανέκδοτο