Skip to content
Home » Ανακαλύπτοντας τη ραπτομηχανή της γιαγιάς μου

Ανακαλύπτοντας τη ραπτομηχανή της γιαγιάς μου

    Ανακαλύπτοντας τη ραπτομηχανή της γιαγιάς μου

    Published
    Μαραθώνας 1927. Μαθήματα ραπτικής της Singer σε νεαρές

    Ανακαλύπτοντας τη ραπτομηχανή της γιαγιάς μου

    Published
    Μαραθώνας 1927. Μαθήματα ραπτικής της Singer σε νεαρές
    Ο Αργύρης Σακοράφας γράφει στο Short Stories για το πως ανακάλυψε στο άδειο σπίτι της γιαγιάς του τη ραπτομηχανή της, μια Singer του 1919, και συνδέει αυτή την εφεύρεση με την εργασιακή ιστορία των γυναικών του 20ού αιώνα

    Μάρτιος 2020 Βερολίνο. Μια νέα πανδημία, ο Covid-19, ξεσπάει και κλείνω μία από τις τελευταίες πτήσεις για Ελλάδα. Είχα μόλις ξεκινήσει τη μεταπτυχιακή μου έρευνα σχετικά με μια εφεύρεση που παρότι ήταν από τις πιο διαδεδομένες στην Ελλάδα του 20ού αιώνα, ελάχιστη σημασία της είχε δοθεί: ήταν η ραπτομηχανή. 

    Η ραπτομηχανή θεωρήθηκε μια από τις κορυφαίες εφευρέσεις του 19ου αιώνα και κατάφερε να διεισδύσει σε όλες τις κοινωνικές τάξεις, αφού ήταν οικονομικά προσιτή επιτρέποντας ακόμη και σε χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα να την αγοράσουν. Η ραπτομηχανή υπήρξε ιδιαίτερα επιδραστική στην εργασιακή αποκατάσταση των γυναικών. Δεν ήταν αποκλειστικά μηχάνημα για γυναίκες, ωστόσο χρησιμοποιήθηκε κυρίως από αυτές. Ιδιαίτερα από γυναίκες κατώτερης κοινωνικής τάξης, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να αποκτήσουν το δικό τους εισόδημα.  

    Παρότι υπήρχαν αρκετές εταιρείες που κατασκεύαζαν ραπτομηχανές, η Singer ήταν μακράν η πιο διαδεδομένη. Η αμερικανική εταιρεία δημιούργησε ένα παγκόσμιο δίκτυο και κυριάρχησε στις πωλήσεις τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη. Στις αρχές του 20ού αιώνα, η Singer κατείχε το 80% της παγκόσμιας αγοράς, ενώ στην Ελλάδα είχε γραφεία στην Αθήνα, στον Πειραιά, στην Πάτρα και υποπρακτορεία σε άλλες 65 πόλεις. 

    Μάρτιος 2024 Κρυονέρι Αττικής. Ανακαινίζοντας το άδειο πλέον σπίτι της γιαγιάς Παναγιώτας Δούκα-Λέου, έμεινα έκπληκτος ανακαλύπτοντας μια ραπτομηχανή στο πατάρι. Όχι μόνο ήταν σε εξαιρετική κατάσταση, αλλά ήταν και πλήρως λειτουργική. Η ποιότητα της κατασκευής ήταν εντυπωσιακή, έχοντας ανάγλυφες λεπτομέρειες στο ξύλο και το σίδερο και φυσικά το λογότυπο της Singer. Χρησιμοποιώντας τον κωδικό κατασκευής, εντόπισα την προέλευσή της: Singer factory Clydebank, Scotland, 1919. 

    Μάρτιος 2024 Κρυονέρι. Ανακαινίζοντας το άδειο σπίτι της γιαγιάς Παναγιώτας Δούκα-Λέου, έμεινα έκπληκτος ανακαλύπτοντας μια ραπτομηχανή στο πατάρι

    H Παναγιώτα Δούκα και η ραπτομηχανή της ακολουθούν κοινή πορεία με τη διαδρομή χιλιάδων αγροτικών οικογενειών του 20ού αιώνα. Μεγαλωμένη σε ένα μικρό χωριό της Πελοποννήσου, παντρεύτηκε με προξενιό. Μεταπολεμικά, την περίοδο της μεγάλης αστικοποίησης, μετακόμισε στην Αθήνα πριν εγκατασταθεί οριστικά στο αγροτικό τότε περιβάλλον των βορείων προαστίων. Η ραπτομηχανή την ακολούθησε ευλαβικά

    Ενώ πέρασα τα παιδικά μου χρόνια καθημερινά σχεδόν στο πατάρι της γιαγιάς, αγνοούσα την ύπαρξη της ραπτομηχανής. Το ίδιο και τα παιδιά της και οι υπόλοιποι συγγενείς. Πιθανώς και η ίδια η γιαγιά, η οποία χρησιμοποιούσε μια σύγχρονη ηλεκτρική ραπτομηχανή – φυσικά Singer 

    Εκατό χρόνια μετά την κατασκευή της η ραπτομηχανή βρίσκεται ακόμη στο σπίτι της Παναγιώτας Δούκα. Έχει πλέον χάσει την περίοπτη θέση στο σαλόνι και καταχωνιάστηκε στο πατάρι, περιμένοντας κάποιον απόγονο να την ανακαλύψει, όπως χιλιάδες άλλες ραπτομηχανές αναμένουν καρτερικά στα πατάρια και τα υπόγεια παλιών σπιτιών.

    Στέκεται εκεί ως ένα ιστορικό τεκμήριο μιας ολόκληρης γενιάς γυναικών, ως ένα σύμβολο της ιστορίας των γυναικών του 20ού αιώνα. 

    banner_300_250
    Picture of Αργύρης Σακοράφας
    Ο Αργύρης Σακοράφας είναι υποψήφιος διδάκτωρ Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Ντίσελντορφ

    MORE STORIES

    ΝΙΚΟΣ ΞΥΔΑΚΗΣ work short stories
    Short

    Working class blues στην Αττική Οδό

    Ο δημοσιογράφος Νίκος Ξυδάκης μεταφέρει στο Short Stories έναν τυπικό διάλογο εργαζομένων που μοιάζει να συγχρονίζεται με τις blue notes των work songs

    Λαύριο ΜΕΤΑΛΛΕΙΑ shortstories ΓΙΟΥΛΗ ΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΥ
    Short

    Συσσίτια από ασήμι στο κατοχικό Λαύριο

    Η Γιούλη Χρονοπούλου γράφει στο Short Stories για τους θαρραλέους εργαζομένους στο Λαύριο που εκμεταλλεύτηκαν το αργυρούχο μετάλλευμα κάτω από τη μύτη των καραμπινιέρων