Skip to content
Home » H συνάντησή μου με τον νομπελίστα φυσικό Peter Higgs στο Imperial College

H συνάντησή μου με τον νομπελίστα φυσικό Peter Higgs στο Imperial College

    H συνάντησή μου με τον νομπελίστα φυσικό Peter Higgs στο Imperial College

    Published
    Ο Peter Higgs στο πείραμα CMS στο CERN το 2008

    H συνάντησή μου με τον νομπελίστα φυσικό Peter Higgs στο Imperial College

    Published
    Ο Peter Higgs στο πείραμα CMS στο CERN το 2008
    Ο Μάνος Σαριδάκης μνημονεύει στο Short Stories ιστορίες από τη διαδρομή του Βρετανού νομπελίστα φυσικού Peter Higgs, ο οποίος πέθανε στις 8 Απριλίου 2024, και αναβιώνει την κοινή τους επίσκεψη στο Imperial College το 2007

    Ο 35άχρονος Peter Higgs το 1964 έκανε την πρόβλεψη ότι πρέπει να υπάρχει ένας μηχανισμός και ένα σωματίδιο (μποζόνιο) που να «δίνει μάζα» στα άλλα σωμάτια.

    Δηλαδή ένα σωματίδιο που να υπάρχει παντού στο σύμπαν. Οπότε όταν τα άλλα σωματίδια κινούνται στον χώρο, αλληλεπιδρούν αναγκαστικά μαζί του. Έτσι η αποκτημένη δυσχέρεια στην κίνησή τους (με τον ίδιο τρόπο που μια πέτρα ή μια σφαίρα κινείται πολύ πιο δύσκολα μες στο νερό απ’ ό,τι στον αέρα), δηλαδή η αυξημένη αδράνεια τους, ερμηνεύεται ως μάζα.

    Για σχεδόν πέντε δεκαετίες αρκετοί θεωρούσαν την υπόθεση αυτή ακραία. Δεν ήταν δε λίγοι όσοι  εκλάμβαναν τον Higgs ως εκκεντρικό και γραφικό. Το 2012 όμως στο CERN το σωματίδιο αυτό ανιχνεύτηκε κατά τρόπο αναμφισβήτητο. Αυτό το γεγονός του έδωσε το βραβείο Νόμπελ την επόμενη χρονιά. Μοιράστηκε το Νόμπελ με τον Βέλγο φυσικό François Englert, ο οποίος επίσης είχε κάνει αντίστοιχες προβλέψεις. Καλό είναι λοιπόν να θυμόμαστε ότι οι επιτυχίες δεν έρχονται αμέσως. Χρειάζονται υπομονή και επιμονή.

    Ακριβώς επειδή οι δεκαετίες περνούσαν χωρίς να βρεθεί, ο νομπελίστας Leon Lederman έγραψε ένα βιβλίο το 1993 με αρχικό τίτλο The Goddamn Particle (Το καταραμένο σωματίδιο), αλλά όταν το είδε ο εκδότης του είπε: «Δεν είναι πιασάρικος τίτλος. Κόψε το damn και κάν’ το “The God Particle”». Έτσι από μια άσχετη κουταμάρα το σωματίδιο ονομάστηκε Σωματίδιο του Θεού, χωρίς να έχει καμία σχέση.

    Όπως όμως έλεγε ο Higgs: «Εγώ δεν πιστεύω σε κάτι. Ορισμένοι άνθρωποι βρίσκονται σε σύγχυση ανάμεσα στην επιστήμη και τη θεολογία. Ισχυρίζονται ότι το CERN επιβεβαίωσε την ύπαρξη του θεού. Φαίνεται πως τα ευρήματα του CERN επιδείνωσαν τις μπερδεμένες σκέψεις όσων ήδη τα είχαν όλα μπερδεμένα στο μυαλό τους. Σταματήστε να το αποκαλείτε Σωματίδιο του Θεού».

    «Τα ευρήματα του CERN επιδείνωσαν τις μπερδεμένες σκέψεις όσων ήδη τα είχαν μπερδεμένα στο μυαλό τους. Σταματήστε να το αποκαλείτε Σωματίδιο του Θεού»

    Το 2004 του απονεμήθηκε το διάσημο βραβείο Wolf, ένα ισραηλινό βραβείο που απονέμεται από την Κνέσετ και το Ίδρυμα Wolf. Ο Higgs αρνήθηκε να μεταβεί στην Ιερουσαλήμ για να παραλάβει το βραβείο, καθώς ήταν αντίθετος με τη μεταχείριση των Παλαιστινίων από το Ισραήλ.

    Αυτό που μου έκανε εντύπωση όταν είχαμε βρεθεί σε μια κοινή μας επίσκεψη στο Imperial College το 2007, ήταν η επιμονή του στα θεμελιώδη ερωτήματα στη Φυσική. Ο Higgs δεν είχε μπει στον φαύλο κύκλο των άκρατων δημοσιεύσεων απλώς για να γίνονται, ώστε μετά να ζητείται χρηματοδότηση προκειμένου να γίνονται και άλλες, χωρίς κάποιον κεντρικό στόχο και αποτέλεσμα. Σε αυτή την κατάσταση βρίσκεται μεγάλο μέρος της επιστημονικής κοινότητας.

    Ο Peter Higgs μου είχε πει χαρακτηριστικά: «Πρέπει να θέτουμε τα σωστά, τα θεμελιώδη ερωτήματα και στη συνέχεια να προσπαθούμε να τα απαντήσουμε. Και όχι να βρίσκουμε μια απάντηση και μετά να δημιουργούμε ένα ερώτημα στο οποίο να ταιριάζει». Πράγματι το ίδιο το έργο του, με κορωνίδα την πρόβλεψη και ανίχνευση του Σωματιδίου Higgs, απάντησε σε ένα από τα όντως θεμελιώδη ερωτήματα: πώς αποκτούν τα σωμάτια τη μάζα τους.

    Όταν πήρε το Νόμπελ οι δημοσιογράφοι τον ρώτησαν: «Καλά όλα, αλλά πώς θα βοηθήσει την ανθρωπότητα αυτό το μποζόνιο;». Ο Higgs απάντησε ήρεμα: «Μα με τα μποζονικά είδη προφανώς». Οι δημοσιογράφοι σαστισμένοι ξαναρώτησαν: «Τι είναι αυτά;». Και ο Higgs απάντησε: «Και πού θέλετε να ξέρω; Όταν ανακαλύφτηκε το ηλεκτρόνιο ήξερε κανένας τι θα είναι τα ηλεκτρονικά είδη;».

    banner_300_250
    Picture of Μάνος Σαριδάκης
    Ο Μάνος Σαριδάκης, δρ Θεωρητικής Φυσικής, είναι κύριος ερευνητής στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, ενώ βρίσκεται στις ανώτατες θέσεις της διεθνούς κατάταξης του Πανεπιστημίου του Stanford με το 1% των πιο επιδραστικών επιστημόνων παγκοσμίως

    Κεντρική φωτογραφία
    CERN

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    Κόντογλου Λουντέμης short stories gr
    Short

    Η διαμάχη του Κόντογλου με τον Λουντέμη με διαιτητή τον ποιητή Χρονόπουλο

    Η φιλόλογος Γιούλη Χρονοπούλου αφηγείται στο Short Stories μια ιστορία από τα χρόνια της Κατοχής, για το πώς ο πατέρας της γνώρισε τον ζωγράφο Φώτη Κόντογλου και πώς τον συμφιλίωσε με τον λογοτέχνη Μενέλαο Λουντέμη όταν διαφώνησαν για έναν πίνακα

    Οικοδόμοι_Syllogiki Mnimi_shortstoriesgr
    Short

    Έρχονται οι (απεργοί) οικοδόμοι

    Η ομάδα Συλλογική Μνήμη ανθολογεί για το Short Stories μαρτυρίες από την πανοικοδομική απεργία του 1960, τις οποίες κατέγραψε στο ντοκιμαντέρ «Συνάδελφοι ηρωικοί οικοδόμοι» που προβλήθηκε στην Πλατφόρμα του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης