Skip to content
Home » Μια αδημοσίευτη επιστολή του Νίκου Καζαντζάκη στον αιγυπτιώτικο «Ταχυδρόμο»

Μια αδημοσίευτη επιστολή του Νίκου Καζαντζάκη στον αιγυπτιώτικο «Ταχυδρόμο»

    Μια αδημοσίευτη επιστολή του Νίκου Καζαντζάκη στον αιγυπτιώτικο «Ταχυδρόμο»

    Published

    Μια αδημοσίευτη επιστολή του Νίκου Καζαντζάκη στον αιγυπτιώτικο «Ταχυδρόμο»

    Published
    Ο Χρίστος Γ. Παπαδόπουλος καταθέτει στο Short Stories μια αδημοσίευτη επιστολή του Νίκου Καζαντζάκη, από την Ισπανία το 1933, με την οποία πρότεινε στην αιγυπτιώτικη εφημερίδα «Ταχυδρόμος» να δημοσιεύει ανταποκρίσεις του

    Μια αδημοσίευτη έως τώρα χειρόγραφη επιστολή του Νίκου Καζαντζάκη προς τον διευθυντή της αιγυπτιώτικης εφημερίδας της Αλεξάνδρειας Ταχυδρόμος, Σωτήριο Λιάτση. Ο Σ. Λιάτσης, ο «πρύτανης της Ελληνικής δημοσιογραφίας στην Αίγυπτο», υπηρέτησε στη θέση αυτή από το 1891 έως τον θάνατό του το 1938.

    Τη φωτογραφία της επιστολής παραχώρησε ο αλεξανδρινής καταγωγής Γιώργος Κουτσούμης, που έχει διατελέσει σύμβουλος Τύπου σε διπλωματικές μας αποστολές στη Μέση Ανατολή.

    Η επιστολή του Νίκου Καζαντζάκη βρέθηκε στο αρχείο των αείμνηστων γονιών του: του Ντίνου και της Πένυς Κουτσούμη. Ο Ντίνος Κουτσούμης ήταν δημοσιογράφος της εφημερίδας Ταχυδρόμος για μισό αιώνα και τελευταίος αρχισυντάκτης του ιστορικού εντύπου της ομογένειας. Η σύζυγός του Πένυ υπήρξε ιδιοκτήτρια κατά τις τελευταίες δεκαετίες του εντύπου.

    «30-1-1933 Μαδρίτη, Plaza del Progreso 5.

     Αξιότιμε κύριε Διευθυντά.

    Τώρα κάμποσους μήνες βρίσκομαι στην Ισπανία και παρακολουθώ την εξαιρετικά έντονη πνευματική, κοινωνική ζωή της δημοκρατούμενης Ισπανίας.

    Σκέφθηκα πως ίσως να ενδιέφερε την εφημερίδα Σας να δημοσιέψει μερικά διαφωτιστικά άρθρα με περιεχόμενο εντελώς culturel, καθόλου πολιτικό: εκπαιδευτική αναγέννηση, προσπάθεια διαφωτισμού του λαού, πνευματική, ψυχολογική ζωή κλπ. Γι’ αυτό παρακάλεσα τον φίλο μου κ. Μαρσέλο να σας μιλήσει.

    Για τα άρθρα αυτά δε θέλω απολύτως καμιάν αμοιβή κι ούτε, αν θέτε, τα δημοσιεύετε με τ’ όνομά μου, για νάχετε έτσι την ελευθερία να ρυθμίσετε τη γλώσσα τους και το ύφος σύμφωνα με τις συνήθειες της εφημερίδας Σας. Αν τα άρθρα δε Σας αρέσουν, δεν τα δημοσιεύετε. Καμιάν ευθύνη δεν αναλαβάνετε απέναντί μου.

    Αν μου κάνετε την τιμή να δεχτείτε, μου στέλνετε ένα γράμμα και μου το λέτε. Το γράμμα Σας αυτό θα με βοηθήσει να δω τα πρόσωπα που θα ιντερβιουάρω εκ μέρους της εφημερίδας Σας.

    Με την ελπίδα πως θάχω γρήγορα απάντηση για να προλάβω, όσο βρίσκομαι εδώ, να γράψω τα άρθρα αυτά, Σας παρακαλώ να δεχτείτε τη διαβεβαίωση της εξαιρετικής μου τιμής.

    Ν. Καζαντζάκης»

    «Δεν πρόκειται να είναι χρωματισμένες οι ανταποκρίσεις. Πιστεύω ότι υπάρχουν στιγμές που ο Λόγος πρέπει να μένει έξω από την πάλη των τάξεων»

    Μάλιστα ο Ντίνος Κουτσούμης –σε ένα μικρό μονόστηλο στο φύλλο του Ταχυδρόμου της 31ης Οκτωβρίου 1971– είχε δημοσιεύσει απόσπασμα από μια ακόμη επιστολή του Νίκου Καζαντζάκη, λίγες ημέρες αργότερα, της οποίας το χειρόγραφο δεν διασώθηκε.

    Έγραφε τότε: «Εις τα αρχεία του “Ταχυδρόμου” βρέθηκε η κατωτέρω επιστολή του Νίκου Καζαντζάκη, υπό ημερομηνία 12.2.1933 γραμμένη απ’ την Μαδρίτη (Πλάζα ντελ Προγκρέσσο, αρ.  5).

    Κύριε Διευθυντά,
    Επανέρχομαι στην πρότασι που σας έκανα να γράψω ανταποκρίσεις για τον “Ταχυδρόμο” βρισκόμενος στην Ισπανία. Δεν πρόκειται να είναι “χρωματισμένες” οι ανταποκρίσεις. Πιστεύω ότι υπάρχουν στιγμές που ο Λόγος πρέπει να μένη έξω από την πάλη των τάξεων. Έτσι γίνεται βάλσαμο ψυχικό γιατί ελεύθερος είναι να κινηθή μέσα σ’ αισθηματικό πλούτο που το “χρώμα” αναγκαστικά του βάζει παρωτίδες». Όπου «χρώμα» εννοεί βέβαια πολιτικό.

    Όπως φαίνεται, ο διευθυντής του Ταχυδρόμου Σ. Λιάτσης, απαντώντας στην αρχική επιστολή, είχε εκφράσει κάποιες επιφυλάξεις ως προς την πολιτική χροιά των άρθρων.

    Για να κατανοήσουμε την τόσο συγκαταβατική προσφορά του μεγάλου Έλληνα λογοτέχνη, πρέπει να λάβουμε υπόψη πως ο Νίκος Καζαντζάκης δεν είχε δημοσιεύσει ακόμη κάποιο από τα γνωστά έργα του, εκτός από το Ταξιδεύοντας με τις ταξιδιωτικές του εντυπώσεις, ανάμεσα στις οποίες κι αυτές από την Αίγυπτο που είχε επισκεφτεί το 1927 ως απεσταλμένος της εφημερίδας Ελεύθερος Λόγος. Ο Ταχυδρόμος δε ήταν η φιλοβενιζελική εφημερίδα των Αιγυπτιωτών.

    Τελικά δεν κατάφερα να εντοπίσω αν τελικά ευοδώθηκε η προτεινόμενη συνεργασία.

    Picture of Χρίστος Γ. Παπαδόπουλος
    O Χρίστος Γ. Παπαδόπουλος είναι στιχουργός – συγγραφέας

    MORE STORIES

    Κέρκυρα βιβλιοπωλειο καζαντζάκης shortstories
    Short

    Ένας απρόβλεπτος κλέφτης βιβλίων στην Κέρκυρα

    Η Πέπη Γιάννου γράφει στο Short Stories για έναν φοιτητή που κατέφυγε στην κλοπή στο βιβλιοπωλείο Ζερβόπουλου στην Κέρκυρα προκειμένου να διαβάσει ένα συγκεκριμένο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη