Skip to content
Home » Ο Χρήστος, ένας ιδιαίτερος εργάτης ανασκαφής, που οι φασίστες τον φώναζαν μπάσταρδο

Ο Χρήστος, ένας ιδιαίτερος εργάτης ανασκαφής, που οι φασίστες τον φώναζαν μπάσταρδο

    Ο Χρήστος, ένας ιδιαίτερος εργάτης ανασκαφής, που οι φασίστες τον φώναζαν μπάσταρδο

    Published
    Η Ευτέρπη Μαρκή με εργάτες σε σωστική ανασκαφή στο κέντρο της Θεσσαλονίκης το 1992

    Ο Χρήστος, ένας ιδιαίτερος εργάτης ανασκαφής, που οι φασίστες τον φώναζαν μπάσταρδο

    Published
    Η Ευτέρπη Μαρκή με εργάτες σε σωστική ανασκαφή στο κέντρο της Θεσσαλονίκης το 1992
    Η αρχαιολόγος Ευτέρπη Μαρκή γράφει στο Short Stories για έναν εργάτη ανασκαφής με σκοτωμένο αντάρτη πατέρα, δύσκολα παιδικά χρόνια και απολυτήριο στρατού λόγω υστερίας και για την περιπέτεια της μονιμοποίησής του

    Κάθε πρωί που πήγαινα στην ανασκαφή έβρισκα τον Χρήστο στηριγμένο στο φτυάρι του να χαζεύει τους περαστικούς. Ψηλός, με φαλάκρα στη μέση του κρανίου, φοβισμένος –έντρομος είναι η σωστή λέξη–, μασούσε τις λέξεις. Ρωτούσε συνεχώς να του πούμε γιατί δεν χορταίνει ποτέ –«λες να έχω ταινία» μου είπε μια φορά–, δεν έδινε ποτέ σταθερές απαντήσεις, όλα τα άφηνε αόριστα.

    Ξέραμε ότι ο Χρήστος ήταν παντρεμένος, πως είχε δυο παιδιά και ότι έμενε κάπου δυτικά· τίποτε συγκεκριμένο. Στο διάλειμμα, όταν είχε χρήματα, έτρωγε τρεις τυρόπιτες, τρία γιαούρτια και μισό ψωμί. Δεν ήταν χοντρός, όμως όλη την ώρα πεινούσε. Οι άλλοι του συνεργείου αποδέχονταν την ιδιαιτερότητά του. Μόνο ο Αχιλλέας τον κορόιδευε.

    Αλλά και οι άλλοι την είχαν τη «βίδα» τους. Ο Στέλιος, που ήρθε να δουλέψει από κάποιο χωριό των Σερρών, ήταν λυσσασμένος για γυναίκες – στον δρόμο έπεφτε πάνω τους. Μια φορά του ζητήθηκε να απαντήσει εγγράφως γιατί δεν βρισκόταν στη θέση του σε ώρα εργασίας. Απάντησε «απουσίαζα διά λόγους…». Κι όταν του είπαν ότι πρέπει να διευκρινίσει τους λόγους, αρνήθηκε και ισχυρίστηκε πως δεν χρειάζεται.

    Ο τρίτος ήταν ένας ηλικιωμένος μπαγιάτης, παλιός Θεσσαλονικιός, χωρίς οικογένεια, που είχε δικό του διαμέρισμα σε μια παλιά πολυκατοικία της Αρχαίας Αγοράς. Ευγενής και σιωπηλός, δεν άκουσα ποτέ τη φωνή του, μόνο έναν ψίθυρο. Το υπόλοιπο συνεργείο αποτελούσαν ένας πρώην κουρέας, κουτσομπόλης και διεφθαρμένος, και δυο ικανοί και τίμιοι άνθρωποι που έκαναν όλη τη δουλειά.

    Το 1981 η κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου αποφάσισε να μονιμοποιήσει και το εργατικό προσωπικό του Υπουργείου Πολιτισμού. Όλοι έκαναν τα χαρτιά τους. Ο Χρήστος όχι. Σε σχετική ερώτησή μου απάντησε: «Δεν θέλω να γίνω δημόσιος υπάλληλος».

    Εξακολουθούσε να δουλεύει χωρίς να πληρώνεται, δεν έτρωγε, είχε ρέψει. Τον ξεμοναχιάσαμε με τον Θανάση Παπαζώτο και μας ομολόγησε πως στο απολυτήριο στρατού του γράφει ότι απολύθηκε λόγω υστερίας. Έτσι δεν μπορεί να διοριστεί.

    Ήταν από τον Βόλο. Δεν γνώρισε ποτέ τον αντάρτη πατέρα του. Μετακόμισε στη Θεσσαλονίκη. Η μάνα του δούλευε και αυτός μεγάλωσε στον δρόμο

    Ήταν από τον Βόλο. Δεν γνώρισε ποτέ τον αντάρτη πατέρα του, που σκοτώθηκε όσο η μάνα του ήταν έγκυος. Πήρε το όνομά του –Χρήστος Π. του Χρήστου–, μετακόμισαν στη Θεσσαλονίκη, στον Σταθμό. Η μάνα του δούλευε και αυτός μεγάλωσε στον δρόμο, με γείτονες φασίστες που τον φώναζαν μπάσταρδο και τον έδερναν καθημερινά. Στον στρατό υπέφερε πολύ. Πίστευε ότι ως προστάτης οικογένειας θα υπηρετούσε έναν χρόνο, αλλά αυτό δεν έγινε. Έπαθε υστερική κρίση και τότε τον άφησαν.

    Για να τον βοηθήσουμε, απευθυνθήκαμε με τον Θανάση στη γραμματέα της Μελίνας Μερκούρη, την Μανουέλλα Παυλίδου. Μας πληροφόρησε ότι για τη μονιμοποίησή του απαιτείται βεβαίωση γιατρού δημόσιου ψυχιατρείου ότι δεν θα πάθει υστερία, αν δεν συντρέχουν οι συνθήκες.

    Πήγαν με τον Θανάση στο Ψυχιατρείο, μίλησαν σε κάποιον γιατρό που ζήτησε από τον Χρήστο 30.000 δραχμές για να δώσει τη σχετική βεβαίωση. Ο Θανάσης συγκλονίστηκε απ’ όσα είδε και έγινε ράκος. Την επομένη ο Χρήστος, απελπισμένος, μου είπε: «Δεν έγινε τίποτε. Πού να βρω τόσα λεφτά;».

    «Μη στεναχωριέσαι» του είπα, «θα πάμε μαζί», όπως και έγινε. Βρήκα έναν γιατρό που μου φάνηκε ευαίσθητος, του διηγήθηκα την ιστορία του Χρήστου και πρόθυμα έγραψε τη σχετική βεβαίωση. Η Μανουέλλα Παυλίδου προώθησε την υπόθεση και ο Χρήστος, ύστερα από ενάμιση χρόνο αμισθίας, έγινε δημόσιος υπάλληλος.

    banner_300_250
    Picture of Ευτέρπη Μαρκή
    Η Ευτέρπη Μαρκή είναι επίτιμη έφορος αρχαιοτήτων

    Κεντρική φωτογραφία
    Από το αρχείο της Ευτέρπης Μαρκή

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    Μαρκή_Η Κατερίνα Ρωμιοπούλου, το Γενή τζαμί και ο Ηλίας ο εργάτης SHORTSTORIES
    Short

    Η Κατερίνα Ρωμιοπούλου, το Γενί Τζαμί και ο Ηλίας ο εργάτης

    Η Ευτέρπη Μαρκή γράφει στο Short Strories για την πρόσληψή της στις 21 Απριλίου 1973 στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης και για ένα περιστατικό που συνέβη στο Γενί Τζαμί και την έφερε κοντά με τον Ηλία, έναν ξεχωριστό εργάτη

    Short

    Αυτή ήταν η δική μου Μελίνα

    O Μανόλης Χατζηνάκης γράφει στο Short Stories για τη Μελίνα Μερκούρη που γνώρισε από το 1974 και με την οποία συνεργάστηκε έως το 1990