Skip to content
Home » Ο Κακαρούκας, ο Τσιγγάνος ζουρνατζής, στο πανηγύρι του Αϊ-Συμιού

Ο Κακαρούκας, ο Τσιγγάνος ζουρνατζής, στο πανηγύρι του Αϊ-Συμιού

    Ο Κακαρούκας, ο Τσιγγάνος ζουρνατζής, στο πανηγύρι του Αϊ-Συμιού

    Published
    Η οικογένεια του Τσιγγάνου οργανοπαίκτη Ηλία Αριστόπουλου

    Ο Κακαρούκας, ο Τσιγγάνος ζουρνατζής, στο πανηγύρι του Αϊ-Συμιού

    Published
    Η οικογένεια του Τσιγγάνου οργανοπαίκτη Ηλία Αριστόπουλου
    Η Αύρα Γεωργίου γράφει στο Short Stories για τον οργανοπαίχτη του ζουρνά Ηλία Αριστόπουλο, τον οποίο γνώρισε την περίοδο των γυρισμάτων της ταινίας «Τα δολάρια του αγίου»

    Τη δεκαετία 2003-2013 πήγαινα συχνά πυκνά στο Μεσολόγγι. Έκανα έρευνα για Τα δολάρια του αγίου, το ντοκιμαντέρ που ετοίμαζα για το πανηγύρι του Αϊ-Συμιού. Εκεί γνώρισα έναν μουσικό, από τους πιο σημαντικούς οργανοπαίχτες του ζουρνά που πέρασαν ποτέ από τα πανηγύρια της Αιτωλοακαρνανίας, τον φημισμένο Ηλία Αριστόπουλο, γνωστό με το όνομα Κακαρούκας. Ο Ηλίας έγραψε ιστορία με το δεξιοτεχνικό παίξιμο του ζουρνά. Τόσο ιδιαίτερο που όποιος τον άκουσε μια φορά δεν τον ξέχασε ποτέ.

    Όπως έλεγε κι  ίδιος: «Έμαθα ζουρνά από εγωισμό γιατί έπαιζε κι ο πατέρας μου και πήγαινα κι έκλεβα τραγούδια μαζί με τ’ αυτί, μετά πήγαινα στο σπίτι και τα ’παιζα».

    Πάντα ήθελε να βοηθάει να γλεντάει ο κόσμος, ν’ αναγνωρίζει την αξία του κι έτσι να τιμά τον πατέρα του και το όνομά του.

    Ύστερα από τόσα χρόνια που πήγαινα στο Μεσολόγγι γίναμε φίλοι και κουμπαριάσαμε κιόλας, όταν βάφτισα την εγγονή του Σωτηρία-Ζωή.

    Το 2012, όταν ήμουν στο τέλος των γυρισμάτων, εξήγησα στον Ηλία ότι δεν θα ξανάρθω πια με κάμερα Γι’ αυτό ήθελα να κάνω ένα γύρισμα στο σπίτι του και να τραβήξω αυτό που ο ίδιος θεωρούσε πιο σημαντικό.

    Φτάσαμε λοιπόν στην οικογενειακή κατοικία του, στα περίχωρα του Αγρινίου, η πενταμελής ομάδα του ντοκιμαντέρ και αντικρίσαμε ένα τέλειο set up για το γύρισμα, όπως το βλέπετε και στη φωτογραφία.

    Εκείνες τις μέρες οι μουσικοί ετοιμάζονταν για το πιο μεγάλο, απαιτητικό και προσοδοφόρο πανηγύρι, αυτό του Αϊ-Συμιού.

    Σε αυτό το πανηγύρι τα όργανα παίζουν από το Σάββατο το βράδυ έως την Τετάρτη το μεσημέρι non stop, χωρίς μικρόφωνα, απόλυτα acoustic. Είναι κάτι απαιτητικό πολύ και εξουθενωτικό επίσης, οπότε η προετοιμασία των μουσικών για το πανηγύρι είναι άκρως σημαντική.

    «Αν δεν ήμασταν κι εμείς, άντε, όλοι θα πέθαιναν απ’ το άγχος. Αυτοί είμαστε εμείς οι Τσιγγάνοι, οι ρόμηδες»

    Ο Ηλίας επέλεξε να μας δείξει το κουκούτσι της δουλειάς, το «βασικό εργαλείο», το οποίο είναι το μικρό στοιχείο που ενώνει το σώμα του ζουρνά με το στόμα του οργανοπαίχτη: το τσαμπούνι.

    Είναι δηλαδή το πιο σημαντικό εξάρτημα για να παίξεις βραδιές έως το ξημέρωμα, γιατί συνέχεια φθείρονται από το φύσημα και το σάλιο κι ο ζουρνατζής πρέπει να ’χει αμέτρητα τσαμπούνια μάχιμα για να βγάλει τη νύχτα.

    Έχει λοιπόν απλώσει τα εργαλεία του πάνω στο παραδοσιακό χαλί μπροστά στο σπίτι και δουλεύει με τον βοηθό του και μαθητευόμενο στον ζουρνά, τον Βαλάντη.

    Λέει ο Ηλίας: «Το βλέπεις τούτο το τσαμπούν’∙ άμα δε δουλέψ’ αυτό, δε γίνεται τίποτα. Δηλαδή, το αυτοκίνητο και χωρίς λάστιχα θα πάει και με τις ζάντες. Αλλά χωρίς ετούτο το τσαμπούν’, δε βγαίνει ούτ’ ένα τραγούδι. Τίποτα, ούτ’ ένα τραγούδι».

    Και συμπληρώνει το δεξί του χέρι, ο Βαλάντης: «Αυτό δω είναι το τσαμπούνι και βασανιζόμαστε και πολεμάμε, χα και χα, να το πετύχουμε. Τι να κάνουμε… Αλλά μία δύο, μία δύο και γιατρός γίνεσ’ έτσι». Πρέπει να πω πως αυτή η ρήση του Βαλάντη έχει μείνει επική.

    Έχω πολλά ακόμη να πω για τη σχέση μας με τους Τσιγγάνους, όμως θα κρατήσω εδώ τη ρήση του Ηλία στο τέλος του γυρίσματος: «Αν δεν ήμασταν κι εμείς, άντε, όλοι θα πέθαιναν απ’ το άγχος. Αυτοί είμαστε εμείς οι Τσιγγάνοι, οι Ρόμηδες. Προσφέρουμε πολιτισμό και διώχνουμε  όλες τις αρρώστιες απ’ τους μπαλαμαίους».

    banner_300_250
    Picture of Αύρα Γεωργίου
    Η Αύρα Γεωργίου είναι σκηνοθέτρια ντοκιμαντέρ, υπεύθυνη προγράμματος CineDoc

    Κεντρική φωτογραφία
    Από το ντοκιμαντέρ Τα δολάρια του αγίου της Αύρας Γεωργίου

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    Στέλλα Φαϊτάκη_Αέρας στους δρόμους είμαστε οι Τσιγγάνοι short stories gr
    Short

    «Aέρας στους δρόμους είμαστε οι Τσιγγάνοι»

    Η Στέλλα Φαϊτάκη αφηγείται για το Short Stories στιγμές από τη συνεργασία της με την Κατερίνα και μια ομάδα νεαρών Ρομά της Χίου, σε μια δράση γνωριμίας με τα μνημεία της πόλης της Χίου

    ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΤΟΥΜΠΑΝΑΚΗ «Κάτσε να φάμε μαζί, Αγγέλα μας…»
    Short

    «Κάτσε να φάμε μαζί, Αγγέλα μας…»

    Η Αγγελική Τουμπανάκη γράφει στο Short Stories για τη μουσική και ανθρώπινη συνάντηση και συνεργασία της με τους μουσικούς του τσιγγάνικου συγκροτήματος Sam Roma