Skip to content
Home » Τζούλιο Καΐμη – Ένα διαμάντι κάτω από το χαλί της Ιστορίας

Τζούλιο Καΐμη – Ένα διαμάντι κάτω από το χαλί της Ιστορίας

    Τζούλιο Καΐμη – Ένα διαμάντι κάτω από το χαλί της Ιστορίας

    Published

    Τζούλιο Καΐμη – Ένα διαμάντι κάτω από το χαλί της Ιστορίας

    Published
    Ο Βασίλης και o Δημήτρης Ευφροσυνίδης (Βαρέα & Ανθυγιεινά) γράφουν στο Short Stories για τη «γνωριμία» τους με τον Εβραίο ζωγράφο, διανοούμενο και μελετητή του λαϊκού πολιτισμού Τζούλιο Καΐμη που τους οδήγησε στη δημιουργία του ομώνυμου τραγουδιού τους

    Για αρκετά χρόνια, το έργο του Ηλία Πετρόπουλου υπήρξε για εμάς βασική πηγή γνώσης και έμπνευσης σχεδόν σε βαθμό μονομανίας. Από τα Ρεμπέτικα τραγούδια και το Εγχειρίδιο του καλού κλέφτη μέχρι τον Κουραδοκόφτη και τα Ελλάδος κοιμητήρια. Γίναμε αποδέκτες πληροφοριών, τολμηρών κι ανήκουστων. Από το βιβλίο του Υπόκοσμος και Καραγκιόζης διαβάσαμε πρώτη φορά για τον Τζούλιο Καΐμη.*

    Στη συνέχεια αναζητήσαμε στο διαδίκτυο τα ελάχιστα που είχαν γραφτεί για τον Τζούλιο Καΐμη. Αποκτήσαμε τα βιβλία του και αφού είδαμε σφαιρικά το «πρόσωπο», φτιάξαμε ένα τραγούδι το οποίο συμπεριλάβαμε στον δίσκο Επαρχιακά μπλουζ νόστου και ερώτων (2018). Το τραγούδησε ο Αργύρης Μπακιρτζής.

    Το ραντεβού δόθηκε στο στούντιο του Τάσου Καραπαπάζογλου στην Καβάλα, ένα φθινοπωρινό βράδυ του 2017. Ο Αργύρης αναρωτήθηκε αν θα έπρεπε το τραγούδι τελικά να το ερμηνεύσουμε εμείς οι ίδιοι. Αλλά το νεανικό μας πείσμα δεν άφηνε περιθώρια. Θέλαμε η ιστορία να αποδοθεί μέσα από τη βαρύτητα της φωνής του. Ακούγοντας το τελικό αποτέλεσμα, η ερμηνεία του Αργύρη είναι σαν να σου χαμογελάει.

    Το τραγούδι, γραμμένο πάνω σε λαϊκούς δρόμους, δεν αφορά το έργο του Καΐμη αλλά αυτά που μπορεί κανείς να συναγάγει για την ιστορία αυτού του ιδιαίτερου ανθρώπου.

    Οργανώσαμε, ας το πούμε, ένα μικρό φαντασιακό οδοιπορικό. Περιπλανηθήκαμε μαζί του στα παράλια της Υεμένης, στην παλιά πόλη της Σαναά και καταλήξαμε να χορεύουμε αντικριστό με τη Ρόζα Εσκενάζυ, πιστοί θαμώνες μιας ισόβιας μοναξιάς.

    Ύστερα από λίγο χωριστήκαμε και χαθήκαμε για πάντα.

    Περιπλανηθήκαμε μαζί του στα παράλια της Υεμένης, στην παλιά πόλη της Σαναά και καταλήξαμε να χορεύουμε αντικριστό με τη Ρόζα Εσκενάζυ

    Ο Τζούλιο Καΐμη ακόμη «αγνοείται». Ελάχιστοι θα γνωρίσουν τη μελέτη του πάνω στον ελληνικό Καραγκιόζη. Περιορισμένες θα είναι οι εκθέσεις του εικαστικού του έργου και τα σχολικά βιβλία μάλλον δεν θα ασχοληθούν με την περίπτωση του.

    Αισθάνομαι όμως ότι οφείλουμε λίγο παραπάνω φως σε αυτά τα εκλεκτά διαμαντάκια που βρίσκονται κρυμμένα αλλά ακέραια κάτω από το βαρύ χαλί της επίσημης Ιστορίας.

    * Μέλος της εβραϊκής κοινότητας της Κέρκυρας, ο Τζούλιο Καΐμη γεννήθηκε το 1897. Υπήρξε ο πρώτος Έλληνας που μελέτησε συστηματικά το ελληνικό θέατρο σκιών, τον Καραγκιόζη, εκδίδοντας το 1935 το κορυφαίο έργο του Karaghiozi ou la comédie grecque dans l’âme du théâtre d’ombres. Σημαντική θέση στο έργο του κατέχει και η ενασχόλησή του με την εβραϊκή παράδοση και την Καμπαλά. Πέθανε λησμονημένος και πάμπτωχος το 1982. (Τα στοιχεία για τον Τζούλιο Καΐμη προέρχονται από την ιστοσελίδα του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος.)

    •••

    Ο Βασίλης και ο Δημήτρης Ευφροσυνίδης ζουν στην Καβάλα όπου δραστηριοποιούνται ως μηχανικοί στον τομέα των κατασκευών. Κάποτε αποφάσισαν να κάνουν εμφανίσεις και έπρεπε να βρουν όνομα για το σχήμα. Βασίλης & Δημήτρης Ευφροσυνίδης, Αφοί Ευφροσυνίδη κ.ά. τους έμοιαζαν εντελώς κοινότοπα. Πρότεινε λοιπόν ο Δημήτρης κάτι σχετικό με τη δουλειά τους: Βαρέα & Ανθυγιεινά. Προφανές σκέφτηκε, μα γιατί όχι. Μετά το πρώτο live στην πόλη άρχισαν να τους φωνάζουν με το «μικρό»: Βαρέα. Το πράγμα έδεσε.

    Τα Βαρέα & Ανθυγιεινά κυκλοφόρησαν τον Δεκέμβριο του 2023 την τρίτη δισκογραφική τους δουλειά με τίτλο Λιμάνι στη χαρά.

    banner_300_250
    Picture of Βασιλής και Δημήτρης Ευφροσυνίδης
    Ο Βασίλης & ο Δημήτρης Ευφροσυνίδης αποτελούν το μουσικό συγκρότημα Βαρέα & Ανθυγιεινά

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    PAGAN short stories gr
    Short

    H γνωριμία που οδήγησε στη γέννηση των PAGAN

    Ο Σταύρος Τσουμάνης ξεδιπλώνει στο Short Stories το χρονικό της πρώτης του συνάντησης με τον Μάρκο Παύλου και την γκάιντά του, που οδήγησε στη δημιουργία του μυσταγωγικού συγκροτήματος PAGAN

    Μπάμπης Παπαδόπουλος shortstories
    Short

    Όταν ο Μπάμπης Παπαδόπουλος κατάλαβε ότι δεν θα γίνει διασκεδαστής

    Ο Μπάμπης Παπαδόπουλος θυμάται για λογαριασμό του Short Storieς τις ταβέρνες στις αρχές της δεκαετίας του ’80 στη Θεσσαλονίκη, τα ρεμπετολαϊκά σε γάμους και βαφτίσια και την αυστηρή παραίνεση του αφεντικού «να χαμογελάει στους πελάτες»