Η σταδιακή μεταμόρφωσή μας σε κτήνη είναι μια αργή και εν εξελίξει διαδικασία. Κανένας δεν γνωρίζει σήμερα πόσο κτήνη θα γίνουμε. Και αν στο τέλος –αν υπάρχει τέλος– θα είμαστε πιο κτήνη και από τα κτήνη. Οι πολιτοφυλακές στον Έβρο δρουν παράνομα εδώ και χρόνια υπό την ανοχή των τοπικών πολιτικών και αστυνομικών αρχών.
Διακηρυγμένος στόχος τους η αποτροπή της «παράτυπης μετανάστευσης». Και η παράδοση των «εγκληματιών» μεταναστών που ιχνηλατούν τα μυστικά περάσματα στις διωκτικές αρχές.
Το ποτάμι του Έβρου έχει γίνει ο υγρός τάφος για ανυπολόγιστο αριθμών προσφύγων και μεταναστών. Θυμάμαι καλά το πρόσωπο του πατέρα, που συνάντησα πρώτη φορά στις Βρυξέλλες το 2019, ο οποίος έχασε στα θολά νερά του υγρού συνόρου τα τρία ανήλικα παιδιά του. Κάτω από το φρεσκοξυρισμένο δέρμα του και το αμήχανο χαμόγελό του στους δημοσιογράφους παραμόνευε η τραγωδία.
Όταν το 2020 γυρίζαμε το Θολό ποτάμι του Μπαασίμ, σχετικά με την ιστορία του Ραφίκ, ενός ανήλικου Κούρδου πρόσφυγα που προσπαθεί να φτάσει στην Ευρώπη αναζητώντας τον (νεκρό) αδελφό του, συναντήσαμε τουλάχιστον δύο τέτοιες οργανωμένες ομάδες πολιτοφυλακής. Δρούσαν με συγκεκριμένο σχέδιο και βρίσκονταν σε αγαστή συνεργασία με τις αστυνομικές αρχές. Ανάλογες εικόνες κατέγραψε και το δημόσιο γερμανικό δίκτυο ARD που κινηματογραφούσε τότε στον Έβρο την προσφυγική κρίση.
Νύχτα μετά τις 11. Μπήκαμε στο αγροτικό αυτοκίνητο ενός άντρα που δήλωνε «πολιτοφύλακας», μέλος μιας ομάδας που είχε πάρει τον νόμο στα χέρια της. Μας δείχνει τα φώτα που τρεμοπαίζουν στον ορίζοντα. Αναφέρει τα συνοριακά χωριά που βλέπουμε μακριά. Μας δείχνει τις σκοπιές των πολιτοφυλάκων. Προσπαθεί με αγωνία να μας δείξει τα μυστικά υγρά και δασικά περάσματα.