Skip to content
Home » «Μα, κύριε, δεν υπήρχαν νεκροί στο Πολυτεχνείο»

«Μα, κύριε, δεν υπήρχαν νεκροί στο Πολυτεχνείο»

    «Μα, κύριε, δεν υπήρχαν νεκροί στο Πολυτεχνείο»

    Published

    «Μα, κύριε, δεν υπήρχαν νεκροί στο Πολυτεχνείο»

    Published
    Ο δάσκαλος Δημήτρης Μαριόλης εξηγεί στο Short Stories γιατί είναι δύσκολη η τεκμηριωμένη αλήθεια για τα παιδιά που γαλουχούνται με μυθεύματα από την οικογένεια και πώς κατακτιέται η ελεύθερη ανταλλαγή απόψεων

    Ναι, μου συνέβη κι εμένα. Πριν από αρκετά χρόνια, μια μέρα μετά το μάθημα για το Πολυτεχνείο, μαθητές μου, οι οποίοι προφανώς είχαν μεταφέρει το μήνυμα στο σπίτι τους και είχαν συζητήσει με τους γονείς τους, διατύπωσαν ευθέως την άποψη ότι δεν υπήρξαν νεκροί στο Πολυτεχνείο.

    Πρώτα απ’ όλα οφείλω να πω δυο πράγματα. Το Πολυτεχνείο είναι μια δύσκολη ιστορία για να τη διδάξεις στα παιδιά. Γιατί συγχέεται με τον εθνικό άλλο. Η εικόνα με το τανκ να μπαίνει στο Πολυτεχνείο δημιουργεί συγχύσεις, όπως και η αναφορά στον φασισμό οδηγεί σε συνειρμούς με τους Γερμανούς κ.λπ.

    Κι έπειτα εμείς δεν είμαστε εθνικόφρονες ούτε φασίστες. Είμαστε φτιαγμένοι από διαφορετικά υλικά και υπηρετούμε μια ανθρωπιστική κριτική παιδαγωγική. Δεν στοχεύουμε να «κατασκευάσουμε» τη συνείδηση των μαθητών μας κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση δική μας. Ούτε να τους κάνουμε κατήχηση.

    Εμείς οφείλουμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να βρουν τον δικό τους δρόμο. Να γνωρίσουν βιωματικά αξίες όπως η αλληλεγγύη, η δικαιοσύνη, η συλλογικότητα, η ελευθερία, η ενσυναίσθηση. Να μάθουν να σκέφτονται κριτικά και ελεύθερα, να λένε τη γνώμη τους όποια κι αν είναι αυτή. Γι’ αυτό οφείλουμε να τα ακούσουμε αλλά και να τους πούμε τα γεγονότα. Και να συζητήσουμε μαζί τους με ηρεμία για τα γεγονότα αυτά.

    Το σημαντικότερο μάθημα της γιορτής του Πολυτεχνείου είναι μια γιορτή ελευθερίας, μια εμπειρία ελευθερίας, η γεύση της οποίας μένει ανεξίτηλη στη συνείδηση των παιδιών.

    Αυτό σημαίνει διαπαιδαγώγηση ελεύθερων ανθρώπων.

    Είχα λοιπόν την τύχη εκείνη την ημέρα να γνωρίζω την έκθεση του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ) για τους νεκρούς του Πολυτεχνείου.

    Κι έτσι ξεκίνησε μια κουβέντα. Για την ιστορική έννοια «τεκμήριο», για το γεγονός και για την ερμηνεία του.

    Το πόρισμα του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών αποτελεί την αλήθεια απέναντι στο ψέμα της ακροδεξιάς που μπαίνει στο σχολείο με χίλιους τρόπους

    Εκεί άκουσα και το άλλο γνωστό επιχείρημα, που κι αυτό είχε κάνει το μικρό του ταξίδι από το σπίτι του παιδιού μέχρι το σχολείο: ναι, αλλά οι νεκροί δεν σκοτώθηκαν μες στο Πολυτεχνείο.

    Εκεί πλέον συνειδητοποιείς ότι είναι ο λόγος του σχολείου ενάντια στον λόγο της οικογένειας. Σχεδόν αδιαμεσολάβητα.

    Όμως το αδύνατο σημείο εδώ είναι ότι το οικογενειακό αφήγημα δεν μπορεί να αντιπαρατεθεί με το τεκμηριωμένο πόρισμα ενός επιστημονικού ιδρύματος. Αυτή είναι και η άποψή μου.

    Το πόρισμα του ΕΙΕ αποτελεί την αλήθεια απέναντι στο ψέμα της ακροδεξιάς που μπαίνει στο σχολείο με χίλιους τρόπους. Και οφείλουμε να την πούμε αυτή την αλήθεια. Έχουμε χρέος. Πολύ περισσότερο που κανείς δεν μπορεί να μας ακουμπήσει, να μας καταγγείλει γιατί ορθώσαμε την αλήθεια απέναντι στο ψέμα.

    Ναι, παιδί μου, δυστυχώς υπήρξαν νεκροί στο Πολυτεχνείο. Και δεν έχει καμία σημασία αν σκοτώθηκαν μέσα ή έξω από αυτό. Και τους σκότωσε η χούντα.

    Και κάπως έτσι αποκτήσαμε το δικαίωμα να συζητάμε ελεύθερα σήμερα και το μεσημέρι, ύστερα από όσα είπα, θα επιστρέψω ελεύθερος στο σπίτι μου. Κι αν χτυπήσει η πόρτα το πρωί, δεν θα είναι η αστυνομία για να με συλλάβει.

    Κι αυτό το οφείλουμε σε αυτά τα παιδιά που τόλμησαν να τα βάλουν τότε με τα θηρία…

    banner_300_250
    Picture of Δημήτρης Μαριόλης
    Ο Δημήτρης Μαριόλης είναι δάσκαλος

    Κεντρική φωτογραφία
    Αριστοτέλης Σαρρηκώστας/Αρχείο ΕΡΤ

    ΣΧΕΤΙΚΑ LINKS

    MORE STORIES

    ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ 1973
    Short

    «Ποια επανάσταση, ρε; Κομμουνιστική; Μία είναι η επανάσταση, κουφάλες, η εθνοσωτήριος»

    Ο Ζήσης Καραβάς, πρωτοετής φοιτητής στη Φιλοσοφική Αθηνών το 1973, μεταφέρει στο Short Stories την εμπειρία της εξόδου του από το Πολυτεχνείο και όσα επακολούθησαν την καταστολή της εξέγερσης του Νοέμβρη